2021 yılı dünyanın dört bir yanındaki ülkelerin COVID-19 ile savaşmaya devam ettiği bir yıl olarak devam edeceğe benziyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün öngörüleri de ne yazık ki bu yönde… Sağlık sistemlerini onarmak ve güçlendirmek için hızla hareket etmek oldukça önemli olacak. Ülkelerin salgınlara ve diğer acil durumlara karşı hazırlıklarını güçlendirmelerine yardımcı olmak için çalışan Dünya Sağlık Örgütü, bu kapsamda 2021’de öne çıkacak 10 sağlık başlığını belirledi.
1-Sağlık güvenliği için küresel dayanışma
COVID-19 ile mücadele de en önemli başlıklardan biri “küresel dayanışma”. Yani ülkelerim omuz omuza bir mücadele vermesi gerekiyor. Aksi halde dünyanın sağlığını korumak mümkün olmayabilir. DSÖ de yüksek kaliteli halk sağlığı ve tıbbi yardımı genişletmek, eğitmek ve standartlaştırmak için küresel bir sağlık acil durum işgücü oluşturmak için mevcut ortaklıkları güçlendirecek ve yenilerini oluşturacak. Ayrıca, güvenli ve etkili aşı ve ilaçların hızlı bir şekilde geliştirilmesini kolaylaştırmak için patojen materyalleri ve klinik örnekleri paylaşmak için küresel olarak kabul edilmiş bir sistem olan Bio Bank kurulması planlanıyor.
2-Aşı ve ilaçlara erişim hızlanmalı
2021’de en önemli öncelik, güvenli ve etkili aşılara, testlere ve tedavilere eşit ve hızlı erişim sağlamak. Salgının bu ilk, akut dönemini sona erdirmek ve yol açtığı sağlık ve ekonomik krizleri çözmek için ihtiyacı olan herkese etkili araçlar sağlamak anahtar olacak.
3-Herkes için ileri düzeyde sağlık
Pandeminin bize öğrettiği en net derslerden biri, sağlık sistemlerimizi ihmal etmenin sonuçları. 2021’de DSÖ, ülkelerin COVID-19’a yanıt verebilmeleri ve her yaştan insanı sağlıklı tutmak için gereken tüm temel sağlık hizmetlerini sunabilmeleri için sistemleri güçlendirmelerine yardımcı olacak.
4-Sağlık eşitsizlikleriyle mücadele
COVID-19 salgını, ülkeler arasında ve içinde devam eden, bazıları daha da şiddetlenen ve daha da genişleme riski olan derin eşitsizliklere dikkat çekti. 2021’de DSÖ evrensel sağlık kapsamını geliştirmek için Gelir, cinsiyet, etnik köken, uzak kırsal alanlarda veya dezavantajlı kentsel alanlarda yaşamak, eğitim, istihdam koşulları ve engellilik gibi kritik konularla ilgili eşitsizlikler giderilecek.
5-Bilimsel gelişmeleri izleyecek
DSÖ, COVID-19 ve ötesine ilişkin en son bilimsel gelişmeleri izleyecek ve değerlendirecek. Aynı zamanda küresel sağlığı iyileştirmek için bu ilerlemelerden yararlanma fırsatlarını belirleyecek.
6-Bulaşıcı hastalıklarla mücadele edecek
Son yıllarda, DSÖ ve ortakları çocuk felci, HIV, tüberküloz ve sıtma belasını sona erdirmek ve kızamık ve sarı humma gibi hastalık salgınlarını önlemek için çalışmalar yaptı. Ancak COVID-19, 2020’de bu çalışmanın çoğunu ne yazık ki geride bıraktı. Dolayısıyla, 2021’de bulaşıcı hastalıklarla mücadele edilecek.
7-Paydaşlarla ortak çalışmalar
Bulaşıcı hastalıkları sona erdirmeye yönelik küresel çabalar, ancak bunları tedavi edecek etkili ilaçlar varsa başarılı olabilir. Bu nedenle DSÖ, Gıda ve Tarım Örgütü ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) – ve antimikrobiyalleri korumak için tüm sektörlerdeki paydaşlarla çalışmalar yapacak.
8-Bulaşıcı olmayan hastalıklar önlenecek
DSÖ’nün en son Küresel Sağlık Tahminleri, bulaşıcı olmayan hastalıkların 2019’daki ilk 10 ölüm nedeninden 7’sinden sorumlu olduğunu ortaya koydu. 2020’de, BOH’ları olan özellikle savunmasız kişilerin COVID-19’a karşı ne kadar savunmasız olduğunu ve bunu sağlamanın ne kadar hayati olduğunu gördük. Kanser, diyabet ve kalp hastalığı gibi hastalıklara yönelik tarama ve tedavi programlarına ihtiyaç duyan herkes ihtiyaç duyduğunda erişebilir. DSÖ 2021’de bu hastalıklarla da mücadele edecek.
9-Daha iyi ve yeniden…
COVID-19 daha iyi, daha yeşil, daha sağlıklı bir dünya inşa etmek için eşsiz bir fırsat sunuyor. DSÖ’nün “COVID-19 Sağlıklı Kurtarma Manifestosu”, iklim değişikliği, hava kirliliğini azaltma ve hava kalitesinin iyileştirilmesi gibi hedeflerin gerçekleşmesinde rol oynayabilir.
10-Dayanışma içinde hareket edin
DSÖ’nün, COVID-19 ile mücadele boyunca temel ilke olarak “dayanışma”ya vurgu yaptı. Uluslar, kurumlar, topluluklar ve bireyler arasında, virüsün geliştiği savunmamızdaki çatlakları kapatarak daha fazla dayanışma göstermeye ihtiyacımız var.
Kaynak:
https://www.who.int/news-room/spotlight/10-global-health-issues-to-track-in-2021
