Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre kötü beslenme ve fiziksel aktivite eksikliği sağlığa yönelik en önemli küresel riskler arasında geliyor.
Dünya genelinde beslenme düzenini iyileştirmek amacıyla DSÖ, trans yağların ortadan kaldırılması, tuz alımının azaltılması ve yapay tatlandırıcıların kullanımı ile ilgili kılavuzların geliştirilmesi de dahil olmak üzere bir dizi girişimde bulunmak üzere ülkelerle birlikte çalışmalar yapıyor.
İngiltere’de insanların sağlıklı ve dengeli bir diyet uygulamalarına yardımcı olmak amacıyla hazırlanan “Eatwell Rehberi” de bunlardan biri. Günde en az beş porsiyon meyve ve sebze yemenin, tuz ve doymuş yağ alımını azaltmanın, tam tahıl ve bakliyat tüketimini teşvik etmenin öneminin altını çizen bu rehber, porsiyon büyüklüğü ve kalori alımına ilişkin önerilerde de bulunuyor.
Sağlıklı beslenme yaşam süresini nasıl etkiler?
Norveç’teki Bergen Üniversitesi’nden bir grup araştırmacı tarafından yakın zamanda yapılan bir çalışmada, Eatwell Rehberi’nde belirtilen diyete bağlılığın yaşam süreleri üzerindeki etkisini belirlemek için 465.000’den fazla katılımcının verileri analiz edildi
Yapılan çalışmada katılımcıların beslenme şekilleri değerlendirildi ve tüm gıda gruplarının alımı en düşükten en yükseğe doğru beş dilime ayrıldı. Uzun ömürle ilişkili beslenme şekilleri, her bir gıda grubu için en düşük ölüm riskine sahip beşte birlik dilimlerdi.
Sağlıksız beslenme biçimleri sınırlı miktarda tam tahıl, sebze ve meyve, balık ve beyaz et içerirken işlenmiş et, rafine tahıllar ve şekerli içecekler yüksek oranda tüketilmişti.
Araştırmacılar verileri yaş, cinsiyet, sosyodemografik durum, sigara, alkol tüketimi ve fiziksel aktivite düzeyi ile vücut kitle indeksi gibi faktörlere göre düzenlediler.
Analizler, 40 yaşındaki bir erkeğin beslenme düzeni sağlıksız bir diyetten sağlıklı beslenme önerilerine uygun bir diyete çevirmesinin yaşam süresine 8,9 yıl ekleyeceğini gösteriyor. Aynı yaştaki bir kadın için bu değişiklik yaşam süresinde 8,6 yıllık bir artış sağlıyor.
70 yaşındaki bir erkek için beslenme düzenindeki değişiklik ömrüne katacağı 4 yıla, bu yaştaki bir kadın için ise 4,4 yıla karşılık geliyor.
Yediklerimize dikkat
Uzmanlar yapılan diğer araştırmaların da sağlıksız beslenmenin obezite riskiyle bağlantılı olduğunu ve bunun da erken ölümlere katkıda bulunan bir risk faktörü olduğunu belirtiyor.
Araştırmacılar ayrıca hangi gıdaların ölüm riskini azaltmada etkiye sahip olduğunu da inceledi. Daha fazla tam tahıl ve kuruyemiş ile daha az işlenmiş gıda ve şekerli içecek tüketmenin yaşam süresinin artmasıyla ilişkili olduğunu buldular.
Sosyoekonomik faktörler beslenme kalitesini etkiliyor
Sosyoekonomik faktörlerin hastaların sağlıklı diyetlere uyup uyamayacağının belirleyicisi olduğunu da ifade eden uzmanlar, kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak ve kan basıncını düşürmek üzere tasarlanmış olan DASH diyetinin de (meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve az yağlı süt ürünleri bakımından zengin bir diyet türü) uzun ve kaliteli bir yaşam için etkili olduğunu ifade ediyorlar.
Daha fazla tam tahıl, baklagil ve bitki bazlı gıda tüketmenin bizim için faydalı olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla bu yeni bir şey değil. Güzel olan, bu beslenme düzeninin ömrümüzü uzatabileceğinin ve bize hediye edeceği yıllar olduğunu araştırmaların da kanıtlamış olması.
Kaynak: www.mdeicalnewtoday
