Bazıları için rahatlığı gerçek olamayacak kadar iyi, bazıları içinse tehlikesi korkutucu mikrodalga fırınlar gıdaları nasıl etkiliyor?
Mikrodalga fırınlar malum elektrik enerjisiyle çalışıyor. Düşük frekanslı elektrik akımı, manyetron ile yüksek frekanslı elektromanyetik dalgalara dönüşüyor. Hani üşüdüklerinde ısıtmak için ellerimizi birbirine sürteriz ya, mikrodalga fırınlarda da benzer bir işlem uygulanıyor. Dalgalar fırının içindeki boşlukta her yöne eşit olarak dağılıyor ve mikrodalgalara maruz kalan gıdaların içinde bulunan moleküllerin sürtünmesi sonucunda ise ısı açığa çıkıyor.
Mikrodalga alanları, maddelerin tiplerine göre farklı özellikler gösterir. Metaller mikrodalgayı yansıtırlar ve ısınmazlar. Bazı maddeler geçirgendir, su gibi bazı maddeler ise mikrodalga ışınlarını emerek ısı oluşumuna neden olur. Mikrodalga ile ısıtma termal iletiye dayanmaz. Mikrodalga alanına konulan ve mikrodalgayı absorbe eden madde, bu enerjiyi kendi içinde ısı enerjisine çevirir.
Pişirmede mikrodalga kullanmak yiyeceklerdeki besin maddelerini bozar mı?
Mikrodalga fırınlar X-ışını veya gama ışınlarını kullanmaz ve yiyecekleri radyoaktif hale getirmezler. Mikrodalga fırınlar yiyecekleri pişirebilir, ancak bunların kimyasal veya moleküler yapısını başka şekilde değiştirmez.
Mikrodalganın klasik ısıtma ve pişirme yöntemlerine göre en önemli üstünlüğü ısının fırının içinde değil, gıdanın içinde oluşmasıdır. Mikrodalga fırınların pişirme süreleri genellikle kısadır ve sıcaklık düşüktür. Bu nedenle, mikrodalga fırınlar besin içeriğine kızartma ve kaynatma gibi yöntemlere oranla daha az etki eder. Yiyecekler çabuk piştiğinde besinlerin parçalanması için daha az zaman gerekir.
Her türlü pişirme yöntemi yiyeceğin besin değerini azaltır. Pişirme, besinin kimyasal yapısına bir dereceye kadar zarar verir. Mikrodalgada pişirme besinlere zarar verme olasılığı en düşük olan pişirme biçimlerindendir. Bir besini fırında pişirmek, mikrodalgada pişirmekten daha fazla besin kaybına neden olur. Bu nedenle mikrodalgada pişirme sadece hızlı değil, bazen besleyici olarak da avantajlıdır.
Mikrodalga fırın besin değerini diğer pişirme yöntemlerinden daha fazla azaltmaz. 20 farklı sebze üzerinde yapılan bir araştırma, mikrodalga fırınlamanın antioksidanları koruduğunu; bununla birlikte, başka bir çalışma, 1 dakikalık mikrodalga işleminin sarımsaktaki antioksidanların bazılarını, brokolide flavonoid antioksidanların yüzde 97’sini tahrip ettiğini gösteriyor.
Birkaç istisna dışında, mikrodalga pişirme yöntemleri besinlere zarar vermeden içeriklerini koruyabilir.
Hiç mi olumsuz tarafı yok?
Mikrodalga fırınlar, bakterilerin ve gıda zehirlenmesine yol açabilecek diğer patojenlerin yok edilmesinde, ısı daha düşük ve pişirme süresi daha kısa olduğundan diğer pişirme yöntemleri kadar etkili olmayabilirler.
İsviçre’de yapılan bazı klinik araştırmalara göre, mikrodalga fırında ısıtılmış olan pişmiş süt ürünlerinin ve sebzelerin tüketilmesi kan basıncında ve kalp atışlarında değişimler meydana getirebilir.
Yanma tehlikesi nedeniyle bebek mamalarını, küçük çocuklar için tasarlanan yiyecek veya içecekleri mikrodalga fırında ısıtmamak gerekir.
Mikrodalga fırınlarda radyasyonun fırından çıkmasını önleyen camın üzerinde metal kalkanlar ve metal elekler vardır. Yine de tamamen güvende kalmak için, yüzünüzü fırın penceresine dayamamanız ve başınızı fırından en az 30 cm uzakta tutmanız daha iyi olur. Radyasyon, mesafe arttıkça azalır.
Kaynak: https://www.health.harvard.edu/
https://www.scitech.web.cern.ch
