Yüksek sıcaklıklar zorluyor. Diğer taraftan çoğumuz sıcağa karşı bağışıklığımız olduğunu düşünüyoruz, peki gerçekten öyle mi? Araştırmalar aşırı sıcakların bizi daha agresif ve daha dikkatsiz hale getirdiğini söylüyor. Üstelik sadece ileri yaş gruplarının değil; genç ve sağlıklı üniversite öğrencilerinin bile yüksek sıcaklıklardan etkilendiği ortaya çıktı.
Sıcak havalarda sadece terlemek ya da sıcaktan bunalmakla kalsak iyi; yüksek sıcaklıkların vücudumuz üzerinde endişe verici etkileri olabilir. Özellikle yaşlı yetişkinler ve kronik hastalıkları olan kişiler arasında kalp krizi, sıcak çarpması ve ölüm riski artabiliyor. Diğer taraftan sıcaklık aynı zamanda beynimize etki ederek bilişsel yetilerimizi zayıflatabilir; üstelik bizi sinirli ve agresif hale getirebilir.
Sıcaklık biliş yeteneklerimize nasıl zarar verir?
Laboratuvar ortamlarında yapılan çok sayıda çalışma, benzer sonuçlar ortaya koyuyor; bilim insanları mekanlardaki sıcaklığı artırdıkça yapılan bilişsel testlerdeki puanlar düşüyor. Bir araştırmada, katılımcıların kendilerini hala rahat hissettiklerini belirttikleri, sadece dört derecelik bir sıcaklık artışında bile, hafıza ve tepki süresi testlerinde ortalama yüzde 10’luk bir performans düşüşüne yol açtığı bulundu.
Pennsylvania Üniversitesi’ndeki araştırmacılar liselerde yapılan test puanlarını inceleyerek sınav olan günlerde sıcaklığın 22 C’nin üzerine çıktığı her 1 derece için başarı oranlarında yüzde 0,2’lik bir düşüş olduğunu tespit ettiler. Bu kulağa çok fazla gelmeyebilir, ancak aşırı sıcak hava dalgası sırasında klimasız bir odada sınava giren öğrenciler için bu oran artabilir.
2016’da ABD’de aşırı sıcak hava dalgasının yaşandığı günlerde sıcağın, özellikle de gece sıcaklığının genç yetişkinlerin bilişsel performansını nasıl etkilediğini görmek için bir deney yapıldı. 44 öğrenciye sıcaklık artmadan beş gün önce, sıcak hava dalgası sırasında her gün ve iki gün sonra matematik testleri yaptırıldı.
Genç ve sağlıklı üniversite öğrencilerinin bile yüksek sıcaklıklardan etkilendiği ortaya çıktı. En sıcak günlerde klimasız sınıflarda sınava giren öğrenciler, klimalı salonlarda sınava girenlere kıyasla önemli ölçüde daha kötü performans gösterdi.
İşte bir başka çalışma sonucu: Sıcaklıkları 25 C ve 19 C olarak ayarlanan iki farklı salondaki katılımcılara birbiriyle tamamen aynı içeriğe sahip iki makale verilerek, makale üzerindeki dil bilgisi hatalarını düzeltmeleri istendi. 22 C’deki salonda bulunanların hata bulma performansı 19 C’deki odada bulunanlara göre daha düşüktü. Öyle ki sıcak salondakiler dilbilgisi hatalarının yarıdan fazlasını göremediler, serin salonda bulunan katılımcılar ise hataların sadece dörtte birini fark etmediler.
Bu derecelerdeki sıcaklık farklarının bile basit bilişsel süreçleri etkilediği düşünüldüğünde daha yüksek sıcaklıklarda alınacak sonuçları siz düşünün.