Yaşlandıkça aylar, yıllar ve hatta on yıllar su gidip akıp gidiyor gibi hissediliyor. Araştırmalar da çoğu insanın bu hızlanma hissini yaşadığını doğruluyor. Peki bu neden oluyor? Yaş aldıkça zamanın hızlandığı hissi uzun zamandır ilgi çeken bir konu, uzmanlar bunun yeni anıların yaratılmasıyla bağlantılı olduğuna inanıyor.
‘Hafıza İçeriği’ Hipotezi
Bir dizi incelemede araştırmacılar, rutin görevlerin zamanın daha çabuk geçmesine neden olduğunu gösterdi.
En son ne zaman yeni bir yere hafta sonu gezisine gittiğinizi düşünün. Eve döndüğünüzde, muhtemelen normal bir hafta sonundan çok daha uzun bir süre kalmış gibi hissetmişsinizdir.
Araştırmacılara göre bunun nedeni beyninizin tutunacak daha fazla şey bulması; beyin rutin bir eylem yerine yeni ve alışılmadık bir şey yaptığınızda daha fazla anı oluşturur ve saklar. Bu ek anılar, bir balona pompalanan hava gibi hareket eder; zaman algınızı esnetir ve genişletir, oysa hatırlanmayan anlar zamanı daraltır.
Araştırmacılar, “Tüm çalışmalarda, sürelerin rutin ve rutin olmayan durumlar arasında farklılık gösterdiğini tespit ettik. İnsanlar rutin bir faaliyette geçen süreyi rutin olmayan bir faaliyette geçen süreden daha kısa olarak hatırlıyorlar.” diyor.
Araştırmacılar geriye dönük zaman algılarının, özünde, zihnin geriye bakması ve unutulmaz “değişim noktalarını” not etmesi olduğunu ileri sürüyor. Rutin faaliyetler bu değişim noktalarından daha azını içeriyor ve bu nedenle zaman algımız düzleşiyor; zaman fazla iz bırakmadan yanımızdan akıp gidiyor.
Gençken ve yaşadıklarımızın çoğu yeniyken her gün unutulmaz gelebilir ve bu nedenle zaman çok yavaş geçiyormuş gibi hissedilir. Ancak yaşlandıkça ve deneyimlerimizin çoğu rutin ve öngörülebilir hale geldikçe, zihnimizin daha az anı ürettiği -“bellek içeriğimizin” azaldığı- ve bunun zamanın geçişi hissimizi hızlandırdığı ifade ediliyor.
Zamanı Tekrar Nasıl Yavaşlatabiliriz?
Öncelikle, burada bahsettiğimiz şeyin geçmişe dönük zaman hissiniz olduğunu belirtmek önemli – anlık zaman hissiniz değil. (Her yaşta, sıkıcı veya tatsız şeyler saatlerin akıp gitmesine neden olabilir). Bunu göz önünde bulundurarak, zamanı nasıl yavaşlatırsınız? Öncelikle hayatınıza daha fazla yeni deneyim katmaya çalışın. Yeni şeyler yapmak kolay değildir; tanıdık olana ve alıştığımız rutinlere yöneliriz çünkü bize kendimizi güvenli ve rahat hissettirir.
Araştırmacılar, “Yeni deneyimler rutin olaylardan daha uzun sürüyor gibi görünüyor, bu da bir görevi yerine getirirken ya da bir durumu ilk kez analiz ederken daha fazla zihinsel faaliyet gerektirmesiyle açıklanabilir” diyor.
Tüm bunlar, zamanı yavaşlatmak istiyorsanız, beyninizi yeni aktivitelerle meşgul etmeniz gerektiğini gösteriyor. Bu yüzden yeni yerler ziyaret edebilir ya da yeni hobiler geliştirebilirsiniz. Yeni bir yemek pişirmek veya yeni bir mağazayı keşfetmek gibi küçük bir şey olsa bile her hafta en az bir yeni şey yapmayı deneyin.
Ayrıca, diğer insanlarla daha fazla zaman geçirmeye çalışın. Sosyal etkileşimler doğası gereği yeni ve akılda kalıcı olma eğilimindedir ve araştırmalar, zamanımızın sınırlı olduğunu hissettiğimizde, başkalarıyla zaman geçirmenin bu hissi ortadan kaldırma eğiliminde olduğunu ortaya koyuyor. Psychological Science dergisinde yayınlanan bir çalışmanın yazarları “Zaman vermek size zaman kazandırır” diyor.
Özellikle yaşlandıkça ve alışkanlıklarımız daha da yerleştikçe, rutinlerimizden kopmak zor olabilir. Ancak yeni ve zorlayıcı deneyimler olmadan, zamanımız ve hayatlarımız çok hızlı geçip gidiyormuş gibi hissedebiliriz.
Kaynak: https://medium.com/@mheidj
