Stres, karaciğer hastalığı, vitamin eksikliği ve diğer birçok durumla ilgili önemli sinyaller parmaklarınızın ucunda olabilir. Tırnaklarınızı ister bir stil ifadesi olarak görün, ister sadece bir şeyleri kazımak için kullanın, onların anlatacak çok daha önemli hikayeleri olduğunu bilin.
Tırnaklar, sağlığınızla ilgili bir şeylerin ters gittiğine dair ilk ipuçlarını verebilir. Kabarıklıklar, şişlikler ve renk değişiklikleri sadece istenmeyen bir görüntü yaratmakla kalmaz, aynı zamanda cildiniz, karaciğeriniz, akciğerleriniz, beslenmeniz ve daha fazlasıyla ilgili ciddi sorunlara işaret edebilir.
Neye bakacağınızı bilmek için bir tırnağın temel parçaları şunlardır:
Tırnak plağı: Başta sistein, glisin, prolin, serin, alanin ve tirozin olmak üzere amino asitlerden oluşan lifli bir protein olan keratinden yapılmış görünür, sert tırnak.
Tırnak yatağı: Tırnak plağının altında onu destekleyen deri.
Matris: Tırnak dibinde yeni tırnak hücrelerinin üretildiği alan. Burası tırnağınızın canlı kısmı olan güç merkezidir. Tırnak tabanda yapıldıktan sonra, esasen ölüdür, bu yüzden tırnakların herhangi bir hissi yoktur ve terlemezler. Tırnağınızın dibine sert bir şekilde vurursanız, büyüme hücrelerine zarar vererek bazen kalıcı olarak “çıkıntı” oluşturmanızın nedeni de budur.
Lunula: Tırnağın dibinde matrisin görünen kısmı olan beyazımsı, yarım ay şeklindeki alan.
Kütikül: Tırnak plağına yapışan ince ölü doku tabakası. Özellikle manikür yaptırmayı seviyorsanız, tırnak etlerine dikkat edin. Bu deri tabakası bakteri ve mantarları dışarıda tutmak için tırnağa yapışır. Kütikülün zarar görmesi ve plakadan kalkmasına izin verilmesi tırnak enfeksiyonlarına yol açabilir.
Tırnak kıvrımları: Tırnağı üç taraftan katlayan, çerçeveleyen ve destekleyen deri.
İşte dikkat etmeniz gereken tırnak sorunları:
Stres
Stres tıpkı saçı etkilediği gibi tırnak sağlığını da etkileyebilir. Tırnağın uzaması yavaşlar, daha kırılgan ve soyulmaya eğilimli hale gelir. Şiddetli hastalık ve stresle birlikte, Beau çizgileri olarak bilinen tırnağın bir tarafından diğer tarafına uzanan yatay oluklar da ortaya çıkabilir.
Bu değişikliklerin yüksek kortizol seviyelerinden kaynaklandığı düşünülür. Araştırmacılar, stres sırasında kortizolün sadece vücudunuzda değil tırnaklarınızda da arttığını gösteriyor. Örneğin, 2016 yılında 19 üniversite öğrencisi üzerinde yapılan bir çalışmada, sınav dönemlerinde tırnak kortizolünün daha yüksek olduğu bulundu. Bir başka araştırma ise 51 tıp öğrencisinin algıladıkları stres arttığında tırnak kortizollerinin yükseldiğini ortaya koydu.
Vitamin eksikliği
Nasıl beslendiğiniz eninde sonunda tırnaklarınızda kendini gösterecektir. Düşük çinko yatay çizgilere ve kütikül çevresinde enfeksiyona yol açabilecek iltihaplanmaya neden olur. D vitamini eksikliği kütikülden uca doğru kahverengi çizgilerin yanı sıra yumuşak tırnaklara neden olabilir. Tırnağın kırılabileceği noktaya kadar dikey kabarıklıkların yanı sıra soluk, kırılgan tırnaklar ve kaşıklaşma (tırnakta içbükey bir şekil) düşük demir seviyelerinde görülür. B12 vitamini eksikliği, uzunlamasına çizgili maviden siyaha renk değişimine neden olabilir ve düşük A Vitamini yumuşak tırnaklara neden olur.
Düşük protein
Sadece vitaminler değil; protein eksikliği de tırnakları etkiler çünkü tırnağın yapı taşları olan kolajen, elastin ve keratin yapmak için proteinlere ihtiyaç vardır. Vücudunuz yeterli proteine sahip olmadığında, tırnak büyümesi yavaşlar ve daha fazla kırılma, yarılma, pullanma ve ufalanmaya neden olur. Derin kabartılar ve soluk bir görünüm de gelişebilir. Ciddi protein eksikliğinde tırnaklar yumuşayabilir.
Melanom
Bir tür cilt kanseri olan melanom, tırnaklarınızın altında büyüyebilir ve genellikle koyu, dikey (yukarıdan aşağıya) bir çizgi olarak görünür. En sık ayak başparmağı, başparmak veya işaret parmağında görülürler, tüm melanomların yalnızca %0,7 ila %3,5’ini oluştururlar ve genellikle agresiftirler. Diğer cilt kanserlerinin aksine, tırnak melanomları güneşe maruz kalma ile bağlantılı değildir.
Kanser, tırnak matriksindeki melanosit adı verilen pigmentli hücrelerde başlar ve aktive olarak melanin üretimini artırarak tırnağın altında görülen dikey kahverengi ila siyahımsı şeritlere neden olur. Çizgi veya şerit küçük başlayabilir ancak tüm tırnağı kaplayacak ve kütiküle kadar uzanacak şekilde büyüyebilir.
Ancak tüm koyu çizgiler melanom değildir. Tırnaktaki yaygın benler de benzer şekilde görünebilir, siyah ve daha koyu tenli kişilerde iyi huylu pigmentli çizgilenmelerin görülme olasılığı daha yüksektir.
Tiroid sorunları
Sık sık çatlayan veya kırılan kuru, kırılgan tırnaklar tiroid hastalıklarıyla ilişkilendirilir. Tiroid bezi boğazın önünde, adem elmasının altında yer alır ve bir dizi metabolik görevi yerine getirir.
Karaciğer hastalığı
Tırnağın iki renk halinde göründüğü ‘terry tırnağı’ olarak adlandırılan durumda, tırnağın parmakla birleştiği kısım beyazlaşır; uç kısmı ise pembe renkli kalır. Bu durum, karaciğer yetmezliği veya siroz ile ilişkilendirilir.
Sedef Hastalığı
Pullu, kırmızı lekeler genellikle bu yaygın cilt durumunu karakterize eder; el ve ayak tırnaklarını da etkileyebilir. En yaygın tırnak değişiklikleri, somon lekeleri veya yağ damlası lekeleri olarak bilinen sarı-kırmızı renklerdir. Tırnağın sert kısmında küçük çentikler ve girintiler olduğunda tırnak çukurlaşması bir başka yaygın bulgudur.
Böbrek hastalığı
Tırnak etinize en yakın kısmın yarısının beyaz, diğer yarısının kahverengi görünmesi, böbrek hastalığının klasik habercisidir. Tırnaklarda kabarıklık ve pürüzlü bir doku da yaygındır ve zaman zaman beyaz çizgiler ve lekeler oluşur. Kronik böbrek hastalığında tırnaklar içbükey veya kaşık şeklinde olabilir, bu da gelişen demir eksikliğine bağlı olabilir.
Tırnaklarınızın bakımı
Tırnaklarınızı etkileyen altta yatan koşulları önlemek her zaman mümkün değildir, ancak tırnaklarınızı korumak için atabileceğiniz adımlar var.
- Susuz kalmayın ve dengeli beslenin.
- Yeterli miktarda protein, çinko, biotin ve A ve C vitaminleri tüketin.
- Tırnaklarınızı ve tırnak etlerinizi nemlendirin, tırnak etlerini kesmekten veya geriye itmekten kaçının.
- Aşırı kullanımı tırnakları zayıflatabileceğinden tırnak sertleştiricileri kontrollü kullanın.
- Tırnaklarınızı ister uzun ister kısa, ister boyalı ister düz tutun, altta yatan sağlığınızla ilgili ipuçları için onlara göz kulak olun ve herhangi bir endişe verici değişiklikte bir doktora görünün.
Kaynak: https://medium.com/@Annie-Foley