Market raflarında ya da izlediğiniz bir spor karşılaşmasında sporcuların ellerinde gördüğünüz renkli içeceklerin içeriğinde ne var merak ediyorsanız detaylar içeriğimizde.
Sporcu olun ya da olmayın vücudunuz terleme, idrar yapma ve hatta nefes alma gibi normal fonksiyonları yoluyla sürekli su kaybeder. Su kaybedildiğinde vücut potasyum ve sodyum gibi önemli elektrolitleri de dışarı atar. Bu elektrolitler kalp fonksiyonlarından kas kasılmalarına kadar pek çok işlev için önemlidir.
Su tüketiminin yanı sıra doğru miktarda elektrolit alımı, özellikle yoğun antrenmanlar veya hastalık dönemlerinde vücudun normal fonksiyonlarını sürdürebilmesi için gereklidir. Sporcu içecekleri, hızlı enerji sağlayan basit şekerler ve kaybedilen mineralleri yerine koyan sodyum-potasyum kombinasyonlarıyla, sıvı ihtiyacını karşılamaya ve hidrasyonu desteklemeye yardımcı olur.
“Elektrolit” içecekleri
Raflarda her gün bir yenisi pazarlanan “elektrolit” içecekleri, bu isimlerini suda çözündüklerinde “elektrik” yüküne sahip olmalarından alıyorlar. Bu yük, normal beyin işleyişini sürdüren, vücut hücrelerinin içindeki ve dışındaki sıvıları dengeleyen ve hatta kanınızın ne kadar asidik veya alkali olduğunu dengeleyen kimyasal reaksiyonların vücutta çalışmalarını sağlıyor. Ayrıca elektrolitler, hücrelerimizdeki sıvıları dengeleyerek örneğin bir spor antrenmanından sonra vücudun kaybettiği sıvıyı kazanmasına yardımcı oluyorlar.
Bu elektrolitlerden biri olan potasyum kas kasılmalarını düzenler. Potasyum özellikle kalp atışınızı düzenlemek için kritik öneme sahiptir ve aynı zamanda normal iskelet kası kasılmalarına da yardımcı olur. Vücudunuzda yeterli potasyum yoksa, ağrılı kas krampları veya baş dönmesi antrenmanınızı veya rutin bir gününüzü aksatabilir.
Sporcu içeceğindeki şeker, uzun bir antrenman sırasında size hızlı bir enerji verebilir.
Şeker hızlı enerji ve besin emilim gücü sağlar. Geleneksel bir sporcu içeceği, her ikisi de basit şeker olarak bilinen glikoz ve dekstroz içerir. Basit şeker, kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltmek amacıyla vücudun hızlı bir şekilde sindirip emebileceği şekerdir.
Yorucu aerobik egzersiz veya 60 dakikadan uzun süren kuvvet antrenmanları, çok sıcak veya nemli havalarda yapılan aktiviteler veya istenmeyen bir hastalığın fiziksel zorlaması vücudun metabolizmasını hızlandırabilir ve kan glikozunu hızla tüketebilir. Glikoz seviyeleri düştüğünde yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, mide bulantısı veya konsantrasyon güçlüğü yaşayabilirsiniz.
Susuz kaldığınızda, vücudunuzdaki kan daha konsantre hale gelir çünkü genel olarak daha az su dolaşır. Kan hacminiz azaldığında, kan damarlarınız normalde olduğu kadar genişlemez ve sonuçta kan basıncınız düşer. Dehidrasyon nedeniyle kan basıncı çok hızlı düşerse, baş dönmesi, sersemlik, mide bulantısı veya halsizlik hissedebilirsiniz.
İyi haber şu ki, sodyum aktif olarak suyu kan dolaşımına çeker. Bu nedenle, yoğun bir antrenman sırasında veya dehidrasyona neden olan bir hastalıkla uğraşırken, tuzlu bir atıştırmalık veya sporcu içeceği tüketmek yardımcı olabilir.
Bu içeceklerdeki besin kombinasyonu sporcular düşünülerek tasarlansa da bazen gastrointestinal hastalık sırasında dikkate alınması gereken bir çare olarak da tartışılmaktadır. Enerji içeceklerinin basit şekerler, su ve elektrolitlerden oluşan kombinasyonu, yiyecek ve sıvıların midede zor bulunduğu bir dönemde hidrasyonu korumak için bir strateji olabilir.
Ancak dikkatli olun – birçok geleneksel sporcu içeceği, egzersiz sırasında kaybedilen enerjiyi yeniden doldurmayı amaçlayan yüksek şeker içeriğine sahiptir. Aynı şeker içeriği rahatsız bir gastrointestinal sisteme verildiğinde, fazladan su çekerek daha fazla ishale yol açabilir.
İnsan vücudu kandaki besinleri yönetme konusunda inanılmaz derecede yeteneklidir. Çoğu durumda, dengeli öğünler ve su tüketimi günlük besin ihtiyaçlarınızı karşılamak için yeterlidir. Ancak yoğun fiziksel egzersiz veya beklenmedik bir hastalık sırasında vücut olağan dengesini korumakta zorlanabilir.
Baş dönmesi, yorgunluk veya sürekli susuzluk gibi olağandışı belirtiler fark ederseniz, vücudunuzun ilgiye ihtiyacı var demektir. Egzersiz veya hastalıktan kaynaklanan belirli dehidrasyon durumlarında, bir sporcu içeceği -tabii kontrollü tüketildiğinde- en iyi halinize geri dönmenize yardımcı olacak bir araç olabilir.
Kaynak: The Conversation
