Başta sebze ve meyveler olmak üzere beslenmemizi doğal ve mevsiminde gıdalar tüketerek düzenlememiz sağlığımız için son derece önemli. Yerel olarak ülkemizde ve bölgemizde yetiştirilen ürünleri dönemine uygun olarak tüketerek hem daha az tarımsal kimyasala maruz kalabilir hem de gıdaların lezzetine varabiliriz. Balık tüketiminde de benzer hassasiyetler söz konusu. Doğru mevsim ve doğru boyut, balık tüketimi için en önemli iki kriter.
Konvansiyonel tarımın ulaştığı son noktada sebze ve meyveler farklı zaman dilimlerinde de tüketilebilsin diye çeşitli ilaç ve kimyasal uygulamaları yapılıyor. Bu uygulamalar bitki gövdelerinin ve köklerinin, uygun olmayan doğa koşulları karşısında daha dayanıklı olmasını sağlıyor. Böylelikle topluma daha çok gıda seçeneği sunuluyor. Fakat bunun bir bedeli var: Mevsim dışında yetiştirilen sebze ve meyvelerde genelde lezzet kaybı yaşanıyor. Yani kış aylarında domates yerken yaz aylarındaki o mis kokuyu beklememeli.
Mevsimin dışında sebze meyveler serada yani örtü altında yetiştiriliyor. Örtü altı yetiştiriciliğinde üretim maliyetleri, bitkiler için suni ısı ve ışık oluşturma gereksinimleri nedeniyle bir kat daha artıyor. Tabii bu maliyetler ürünlerin fiyatına yansıyor. Diğer yandan bu durum yeryüzüne daha fazla karbon ayak izi bırakmak anlamına da geliyor. Sonuç olarak mevsimine uygun olmadığı için serada yetişen sebze ve meyveler hem lezzetten yana fakir kalıyor hem de fiyattan yana pahalı. Üstelik atmosferi mevsiminde yetişen bir meyveden daha çok kirletiyor.
Balığın hem mevsimine hem boyutuna dikkat etmeli
Elbette zamanında tüketilen gıdalar yalnızca sebzeler ve meyveler değil. Balık da zamanında tüketildiğinde çok daha lezzetli hale geliyor. Zamanından önce avlanan balıklar hem lezzetsiz hem de boyut olarak küçük olduğundan sürdürülebilir olmuyor. Bu da balık neslinin giderek azalmasına ve tabii fiyatların artmasına sebep oluyor. Hem lezzetli hem de daha uygun fiyata balık tüketmek için her balığın doğru boyutta ve doğru mevsimde avlanmış olanını seçmekte yarar var.
Mevsiminde sebze & meyve tüketmek için 5 neden
1. Daha lezzetli
2. Daha ekonomik
3. Daha sağlıklı
4. Üretimden satışa dek daha az karbon ayak izi bırakıyor
5. Daha kolay temin ediliyor
KIŞ MEYVELERİ
Turunçgiller (Limon, portakal, mandalina, greyfurt, pomelo)
Elma
Armut
Muz
Kivi
Avokado
Balkabağı
Kara kabak
Ayva
Nar
Döngel (Muşmula)
SEBZELER
Patates
Kereviz
Karnabahar
Pırasa
Pazı
Turplar (Kırmızı, siyah, beyaz…)
Havuçlar (Turuncu, mor…)
Kırmızı pancar
Kara lahana
Beyaz lahana
Kırmızı lahana
Brüksel lahanası
Brokoli
Marul
Roka
YEMİŞ
Kestane
Şimdi ve her zaman:
Taze soğan
Maydanoz
Dereotu
Nane
Tere
Kuzukulağı
Roka
MEVSİMİN EN LEZZETLİ BALIKLARI
Uskumru
Lüfer ve Kofana
Palamut
İstavrit
Hamsi (Kar yağışından sonra lezzeti artar)
Kaya levreği (Granyöz)
Bol bulunur
Tekir
Kefal
Kırlangıç
Mezgit
https://www.fruits-legumes.org
https://www.yemekkulubum.com/icerik-sayfa/ocak-ayi-meyveleri-sebzeleri-nelerdir
http://www.hurriyet.com.tr/hangi-mevsimde-hangi-balik-yenir-27468304
https://www.mevsiminbaliklari.com
https://www.gurmebebek.com/6-8-ay/mevsim-meyve-ve-sebzeleri/300003,107123
AÖF – Tarım Bölümü – Ekoloji ve Çevre Notları
