Modern çağın tüketicileri yiyecek ve içecek şirketlerinden eksiksiz bilgilendirme ve kelimenin tam anlamıyla şeffaflık talep ediyor.
Yiyecek-içecek güvenilirliği konusunda tüketicilerin taleplerini karşılamak için yapılan çalışmalar yeni alışkanlıkları da beraberinde getirdi. Gıda güvenliğinin yanı sıra “doğal içerik”, “etik” ve “çevresel etken” gibi kavramlar da sektördeki yerini aldı. Artık tüketici bir ürünün nerede, ne zaman, nasıl üretildiğini, içinde hangi kaktı maddelerinin olduğunu ya da olmadığını, ürünün ham maddesinin hangi koşullarda yetiştirildiğini, ambalajının hangi malzemelerden yapıldığını bilmek istiyor.
Eylül 2016-Ağustos 2017 arasında, Mintel Global Yeni Ürünler Veritabanı’na (GNPD) giren yiyecek ve içecek verilerinin yüzde 29’u GDO, koruyucu ve katkı maddeleri içermeyen, “organik” veya “doğal ürünlere”aitti. Bu oran 10 yıl önce yüzde 17 düzeyindeydi. Çevre dostu ambalajlara sahip ürünlerin, etik ve çevresel faktörleri dikkate alarak üretilmiş yiyecek-içeceklerin veritabanındaki oranı yüzde 22’ye yükseldi. 10 yıl önce bu rakam yüzde 1’di.
Gıdada bilgi teknolojisi
Yiyeceklerin üretim süreçleri, nasıl ve hangi koşullar altında yetiştirildikleri, hangi ilaçların kullanıldığı vb. bilgilere ürünlerin üzerinde yer alan barkodlar ve QR kodları sayesinde ulaşmak mümkün. Daha fazla tüketiciye ulaşmak ve merak edilen sorulara yeterince hızlı ve açık cevap verebilmek tüketicilerin şeffaflık beklentilerini destekleyen uygulamalar.
Türk tüketici etiketi okuyamıyor
Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü araştırmacılarından F. Esra Güneş, Şule Aktaç ve B. İrem O. Korkmaz’ın 2014’te hazırladıkları “Tüketicilerin Gıda Etiketlerine Yönelik Tutum ve Davranışları” adlı makale Türk tüketicilerin “şeffaflık” beklentileri hakkında ilginç bilgiler veriyor. Örneğin, makale kapsamında yapılan ankette, “Etikette yazılanlar anlaşılıyor mu?” sorusuna “evet” diyenler yüzde 13,2; “hayır” diyenler yüzde 41,3; “bazen” diyenler yüzde 45,5.Diğer sorular verilen cevaplar ise şöyle:
Beslenme değerinin uygunluğu anlaşılıyor mu?
Evet: Yüzde 34,6 Hayır: Yüzde 29,6 Bazen: Yüzde 35.9
Domuz yağı ve GDO yazılmalı mı?
Evet: Yüzde 95,8 Hayır: Yüzde 2,9 Bazen: Yüzde 1,3
Besin değerine bakarak yiyecek tercih edilir mi?
Evet: Yüzde 54,3 Hayır: Yüzde 16,4 Bazen: Yüzde 29.3
Pakette şeker miktarı yazılsın mı?
Evet: Yüzde 89,1 Hayır: Yüzde 6,1 Bazen: Yüzde 4,8
Pakette tuz miktarı yazılsın mı?
Evet: Yüzde 89,4 Hayır: Yüzde 5,4 Bazen: Yüzde 5,1
Pakette yağ miktarı yazılsın mı?
Evet: Yüzde 92 Hayır: Yüzde 3,5 Bazen: Yüzde 4,5
Tüketiciler şüpheci
Mintel Yiyecek & İçecek Trendleri 2018 raporuna göre;
Beş Kanadalı yetişkinden sadece biri yiyecek ve içeceklerin sağlıklı koşullarda paketlendiğine inanıyor.
Çin’de halkın neredeyse yarısı gıda güvenliği konusunda hassas: 20-49 yaş aralığındaki Çinli tüketicilerin yüzde 45’i, yüz yüze ya da online alışverişte gıda güvenliğine çok dikkat ediyor.
Eğer bir marka, ürününün şeker içeriği hakkında ayrıntılı bilgi vermiyorsa, Taylandlıların yüzde 65’i, Avustralyalıların yüzde 64’ü ve Endonezyalıların yüzde 61’i ürüne şüpheyle yaklaşıyor.