Bilim insanları sağlıklı ve mutlu bir yaşamın yolunun egzersizden geçtiği konusunda hemfikir. Egzersizi hayatlarının bir parçası haline getirmiş olan insanlar, sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik olarak da sağlıklı bir yaşam sürüyor. Her gün 20 dakika egzersiz yapan bir kişi günümüzün en önemli sorunlarından biri olan stresin etkilerini daha kolay göğüslüyor, kendini daha mutlu hissediyor. Bu konuda yapılmış araştırmalar spor yapan kişilerde mutluluk veren ve stresi azaltan Dopamine, Endorphin, Phenylethamine ve Seretonin hormonlarının aynı anda salgılandığını ortaya koyuyor. Hepsi bu kadar da değil. Illinois Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre egzersiz kan dolaşımını hızlandırıyor. Beynin öğrenme ve hafıza ile ilişkili olan hippocampus adlı bölümü de egzersiz ile birlikte daha fazla çalışıyor. Yaşlılıkla birlikte hippocampus küçülüyor bu ise unutkanlık ve demansa neden oluyor. Ancak hippocampus’un küçülmesine egzersiz ile dur demek mümkün. Bunun yanında ağırlık kaldırmak, beynin prefrontal cortex bölümünü çalıştırıyor ve mantık, problem çözme, çoklu işlem yetilerinin gelişmesine neden oluyor; yoga, frontal lob insula bölümünü çalıştırıyor ve mantık-duygu dengesinin gelişmesine destek oluyor. Tenis ise dikkat yetisinin gelişmesine yardımcı oluyor. Egzersizin insan sağlığı üzerine pozitif etkileri saymakla bitmiyor. Peki ama sağlığımız üzerine bu denli büyük bir etkisi bulunan egzersizi doğru yaptığımızdan emin miyiz? Egzersiz sırasında ve sonrasında en sık yapılan hataları sizler için derledik.
- Egzersize başlarken ısınma hareketleri nasıl olası yaralanmaların ve sakatlanmaların önüne geçmek için adeta olmazsa olmazsa aynı durum egzersiz sonrası için de geçerlidir. Kaslarınızın sertleşmemesi için egzersizi mutlaka esneme hareketleri ile bitirmelisiniz. Ertesi günü ağırlarla geçirmek istemiyorsanız bu adımı asla ihmal etmeyin.
- Egzersizi bir anda bırakmak da en sık yapılan hataların başında geliyor. Egzersiz sırasında kan dolaşımı oldukça hızlıdır. Siz aniden hareket etmeyi bırakırsanız kan akışınız da aynı şekilde kesintiye uğrar. Bu ise başınızın dönmesine ve sizin kendinizi hasta hissetmenize sebep olur. Halbuki egzersizi tempoyu düşürerek bitirirseniz vücuduz da bu ritme ayak uyduracaktır ve söz konusu belirtiler kendisini göstermeyecektir.
- Sıvı alımını ihmal etmek yapılan hatalardan bir diğeri. Egzersiz sırasında vücut ısımız yükselir. Vücudumuz ise dengeyi kurmak adına terleyerek yükselen ısıyı düşürmeye çalışır. Eğer ter yoluyla atılan sıvıyı tekrar vücudumuza almazsak yorgunluk belirtileri baş gösterir. Bu nedenle egzersizden sonra mutlaka sıvı tüketmeliyiz.
- Egzersizden sonra bir şey yenmemeli diye biliyorsanız unutun gitsin. Zira egzersiz sırasında yoğun bir enerji harcarız. Eğer egzersiz sonrasında proteinden zengin bir atıştırmalık tüketmezsek kas oluşumuz yavaşlayabilir. Bu nedenle protein zengini küçük bir atıştırmalık ile hem kendimizi şımartabilir hem de vücudunuzun enerji depolarını yenilemesine yardımcı olabilirsiz.
- Hemen hemen her spor merkezinde spa, sauna ya da buhar odası vardır. Spor yapanlar da spora ayırdıkları vakit dolar dolmaz soluğu burada alırlar. “Ben deee” dediğinizi duyar gibiyiz. Eğer öyleyse hemen bu alışkanlığınızdan vazgeçin. Çünkü böyle yaparak vücudunuza termal stres yüklersiniz. Vücudunuz egzersiz sırasında yükselen vücut ısısını düşürmek ve vücudu serin tutmak için yoğun bir çaba sarf eder. Spa ve sauna seansları ise egzersiz sonrasında hala sıcak olan vücut ısısını daha da yükselterek termal strese sebep olur. Bu ise nefes almada güçlük, baş ağrısı, baş dönmesi, zihinsel yorgunluk, çabuk sinirlenme veya geç algılama, bitkinlik şeklinde kendisini gösterir.
- Her egzersizde aynı hareketleri yapmak da yapılan bir diğer yanlış. Çünkü insan vücudu adeta her şeyi kaydedip, değişen düzene uyum sağlamaya ayarlanmıştır. Yani her gün aynı sıra ve aynı sürelerle aynı hareketleri tekrarlarsak vücut zamanla daha az enerji kullanmaya başlar. Vücudun öğrenme süresi 6-8 haftadır. Bu nedenle belirli aralıklarla egzersizinizin süre ve sıralamasında farklılık yapmanız daha iyi sonuçlar almanıza yardımcı olur.
Molaların süresine sadık kalın. Egzersiz sırasında çok sık mola vermek ve mola süresini her seferinde biraz daha artırmak emeklerinizin karşılığınızı almanızı zorlaştırır. Bu nedenle kendinize bir mola süresi belirleyin ve bunun dışına çıkmayın.
