İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS) nedeniyle yaşam kaliteniz her geçen gün daha mı düşüyor? Vücudun ikinci beyni olarak nitelendirilen bağırsaklarınızın sağlığı ihmal etmeye gelmez.
Bağırsaklarda ağrılı kramplara, gaza, şişkinliğe ve bağırsak alışkanlıklarında değişikliklere sebep olan ve halk arasında huzursuz ya da hassas bağırsak sendromu olarak da bilinen irritabl bağırsak sendromu (İBS)’nun kesin bir sebebi bulunmuyor. Ancak uzmanlar İBS’nin duygusal çatışma ya da stresten kaynaklandığı konusunda hemfikirler. Nüfusun büyük birçoğunda görülen bu hastalık nedeniyle kişinin yaşam konforu düşüyor. Çünkü bu hastalığa sahip olan bireyler kimi zaman kabızlık ve ishal nedeniyle acilen tuvalete gitme ihtiyacı hissedebiliyor. Hal böyle olunca da sosyal ortamlar onların korkulu rüyası haline gelebiliyor. Ancak doğru bir beslenme listesi, stres yönetimini başarmak ve uzman hekimlerce önerilen birtakım ilaçlar IBS’lilerin yaşam konforunu artırıyor.
Peki ama irritabl bağırsak sendromu kendisini nasıl gösteriyor? Bağırsak faaliyetleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Ancak sağlıklı bir kişinin dışkısında kan ya da dışkılama sırasında kramp şeklinde ağrı görülmez. Uzmanlar, İBS’li kişileri genellikle kabızlık ya da ishale eşlik eden kramp tarzında karın ağrısına sahip kişiler olarak tanımlıyorlar. Bunun yanında İBS’te duraklama ve alevlenme dönemleri bulunuyor. Duraklama döneminde hafif bir ishal ya da kabızlık görülebiliyor ancak alevlenme döneminde bulantı, ishal, kabızlık, karın ağrısı, şişkinlik, gerginlik kişinin günlük yaşamını devam ettirmesine engel olacak nitelikte bir gelişim sergiliyor. İBS tanısı konulmuş olan kişiler söz konusu bu rahatsız edici belirtilerin yemek yedikten sonra ve stres altında ortaya çıktığına dair ifadeler veriyorlar. Zira yemek yeme eylemi kalın bağırsakta kasılmalara neden oluyor. Aslında normalde bu tepki, yemek yedikten sonra yarım saat ya da 1 saat içinde bir bağırsak hareketinin başlaması için bir uyarıcı nitelik taşıyor. Ancak İBS’li kişilerde bu durum normal süreden çok daha kısa bir zaman dilimi içinde başlıyor ve ağrı, kramp ya da ishal bu sürece eşlik ediyor.
Doğru beslenmenin rolü…
Öncelikle hangi yiyecekleri tükettikten sonra şikâyetlerinizin arttığını belirlemelisiniz. Bunu için her gün yediklerinizi detaylı bir şekilde not edin. Sonrasında rahatsızlığın boyutları hakkında detaylı bir açıklama yazın. Daha sonra tüm bu kayıtlarınızı doktorunuzla paylaşın.
Uzmanlar, özellikle tam tahıllı ekmekler ve tahıllar, fasulye, meyve ve sebzeler gibi lifli besinlerin İBS belirtilerini azalttığını kaydediyorlar. Çünkü yüksek lif içeren gıdalar kalın bağırsağın hafif şiş olmasına yardımcı oluyor bu da kasılmaların gelişmesini engelliyor. Lifler ayrıca su tutarak bağırsaktan atılması zor olan dışkıların oluşumunu engelliyor. Bunun yanı sıra fazla miktarda gıda tüketmek de bağırsaklara gereğinden fazla yük bindiriyor. Bu durum ise krampa ya da ishale neden oluyor. Bu nedenle uzmanlar küçük porsiyonlar halinde sık sık beslenmenin doğru olacağını belirtiyorlar. Ayrıca öğün atlanmaması da son derece önemli. İBS hastalarının gece beslenme alışkanlığına da son vermeleri gerekiyor. Bu kişiler yavaş yemeli ve yemekleri iyice çiğnemeliler. İBS’li hastalar, bol miktarda (günde en az 8 bardak) su tüketmeliler. İBS’lilerin gazlı ve kafeinli gıdalardan da uzak durmasında fayda var.
Derleme kaynaklar:
