Gerçek bir Akdeniz bitkisi olan enginar, içerdiği antioksidan, vitamin, protein ve lif oranıyla sebzelerin sultanı olarak adlandırılıyor. Dünyanın en fazla antioksidan miktarına sahip 7. bitkisi olan enginar, özellikle karaciğer hastalıklarının tedavisinde etkili.
Sağlığa faydaları ve detoks özelliğiyle son zamanların gözde sebzelerinden biri haline gelen enginar, aslında papatyagiller familyasından otsu bir bitki. Bizler, bahar sofralarına damgasını vuran bu tadı, tüyleri olgunlaşıp bir çiçeğe dönüşmeden önce gonca halindeyken yiyoruz. Gerçek bir Akdeniz bitkisi olan enginarın mevsimi de oldukça uzun. Havaların ısınmaya başladığı Nisan ayından Kasım’a kadar pazarlarda kendisine yer bulan enginar, Mayıs-Haziran aylarında lezzetinin doruk noktasına ulaşıyor.
Karaciğer dostu
Karaciğer; protein, yağ, karbonhidrat, vitamin ve minerallerin metabolik işlemlerinden ve toksinlerin vücuttan atılmasından sorumlu organ. Enginarın, özellikle yaprakları, karaciğer fonksiyonlarını düzenlemede önemli rol oynuyor. Ancak uzmanlar ayıklanmış ve su içinde bekletilmiş olanları almak yerine enginarın taze ve yapraklı olarak alınarak tüketmeden önce temizlenmesini öneriyorlar. Yapılan araştırmalar da düzenli enginar suyu tüketiminin, karaciğer hastalıklarının tedavisinde etkili bir rol oynadığını ortaya koyuyor. Özellikle aşırı alkol tüketenler, hava kirliliğinin yoğun olduğu bölgelerde yaşayanlar, kuru temizleme, akü ve deri fabrikası gibi yerlerde çalışanların toksinleri vücutlarından atabilmeleri için düzenli olarak enginar tüketmeleri öneriliyor. Ayrıca karaciğer yağlanmasından muzdarip olanlar da mutfaklarından enginar sirkesini eksik etmemeliler. Yüksek miktarda C vitamini içeren enginar, göğüs kanseri riskini düşürüyor. ABD’de yapılan çalışmalar enginar ekstresinin hücre ölümünü yavaşlattığını; prostat, kan kanseri ve göğüs kanserinde iyileşme sürecini hızlandırdığını ortaya koyuyor.
Mineral zengini
Enginar, diyet yapanlar için güçlü bir besin kaynağı. Vücutta kolesterolü dengeleme ve sindirim sistemini çalıştırma gibi faydaları olan enginarın 100 gramı 50-55 kalori. İdrar söktürücü özelliğe de sahip olan enginar, böbreklerin çalışmasını düzenliyor ve ödemin, istenmeyen sıvıların vücuttan atılmasını kolaylaştırıyor. Bunların yanı sıra enginar karın ağrısı, mide bulantısı, şişlik hissi gibi sindirim sorunlarını da gidermeye yardımcı oluyor, mide ve bağırsakları temizliyor. 100 gram enginar kişinin günlük lif ihtiyacının yüzde 20’sini karşılıyor. Tüm bu özellikleriyle de zayıflamayı destekliyor.
Yağlı bitkiler hariç hiçbir sebze ve meyve, mineral bolluğu bakımından enginarla yarışamıyor. Magnezyum, manganez, potasyum, sodyum, demir, kalsiyum, fosfor, silisyum ve kükürt içeren enginarın 100 gramındaki K vitamini, günlük ihtiyacın yüzde 18’ini karşılıyor. Ayrıca 1 orta boy çiğ enginar günlük demir ihtiyacının yüzde 9’unu karşılayacak kadar demir içeriyor. İçerdiği kuarsetin, rutin, gallik asit ve sinarin sayesinde kanser, yüksek kolesterol gibi önemli hastalıklardan vücudu koruyan enginar, içerdiği inülin adlı maddeyle, kandaki şeker düzeyini de düşürüyor. Ayrıca içerdiği potasyum, vücutta bulunan sodyumpotasyum dengesini olumlu etkileyerek, tansiyonu dengede tutuyor.
En büyük fayda yapraklarında
Türk mutfağında ağırlıklı olarak enginarın etli gövde kısmı kullanılıyor. Ama tüm nimetlerinden faydalanmak için yaprakları ile birlikte yenmesi öneriliyor. Çünkü enginarın taç yapraklarında gövdesine oranla 8 kat daha fazla sinarin bulunuyor. Sinarin ise kolesterolü düşürmeden sindirim sisteminin işini kolaylaştırmaya ve safra üretimini uyarmaya kadar pek çok önemli işleve sahip.
Enginar, beyin ve sinir sisteminin düzenli çalışmasında da son derece etkili bir rol oynuyor. Özellikle Alzheimer hastalığına yakalanma riskini düşürüyor. Enginarın sağlığımıza faydaları sadece bunlarla da sınırlı değil! Vücudun bağışıklık sistemine destek oluyor, böylece hastalıklara karşı vücudu virüslerden ve bakteriyel enfeksiyonlardan koruyor. Aynı zamanda kemik ve diş sağlığının korunmasına destek oluyor, kemiklerin güçlenmesini sağlıyor.
Düzenli olarak enginar ekstresi kullanımı ciltte meydana gelen mantar ve egzama gibi problemlerin iyileşmesine de yardımcı oluyor.
Nasıl soyulur? Nasıl saklanır?
Pazarda manavda kolayca bulduğumuz enginarı, bütün olarak satın alabildiğimiz gibi ayıklanıp soyulmuş halde de bulabiliyoruz.
Enginar kılçıklı bir sebze o nedenle soyması da zahmetli… Enginarları soymaya başlamadan önce büyük bir kabı enginarlarınıza yetecek kadar suyla doldurun ve içine yarım
limon suyu ekleyin. Enginarın baş kısmındaki yaprakları, etli kısma dokundurmadan kesin. Daha sonra enginarın sapa yakın kısımlarını elma soyar gibi soyun. Sapını da kesebilirsiniz. Baş kısmındaki yapraklar gittiğinde enginarın iç kısmında yer alan tüylü bölümü kaşık yardımıyla çıkartın. Tabii enginar dolması yapacaksanız, yapraklarına dokunmayın sadece başlarından kesin. Bu sürede enginarlarınızı kararmasını engellemek için limonlu suyun içine tutun.
