Ayaklarınızda kızarıklık, kaşınma ya da pul pul dökülme gibi şikayetleriniz varsa atlet ayağı veya kontakt dermatit gibi cilt hastalıklarından birine yakalanmış olabilirsiniz. Bu içeriğimizde ayaklarda deri döküntülerinin birkaç yaygın nedenini, semptomları ve tedavi seçeneklerini bulabilirsiniz.
Atlet ayağı
Yaygın olarak atlet ayağı (sporcu ayağı) olarak bilinen tinea pedis, ayaklarda gelişen oldukça bulaşıcı bir mantar enfeksiyonudur.
Atlet ayağına Trichophyton adı verilen bir mantar neden olur. Bu mantar, duş zeminleri ve ayakkabı içleri gibi sıcak ve nemli ortamlarda gelişir. Nemli ve ıslak zeminlerinde yalın ayak dolaşmakla bulaşır.
Atlet ayağı genellikle ayak parmakları arasında kaşıntı ve yanan bir cilde neden olur. Bu durumun diğer belirtileri şunlardır:
- kuru, pullu veya çatlak cilt
- zayıf, renksiz ayak tırnakları
- ayaklarda çatlak veya sızıntı yapan kabarcıklar
Tedavi
Çoğu insan ayak mantarı enfeksiyonunu, genellikle ağızdan alınan bir tablet veya sıvı ya da krem şeklindeki antifungal (mantar enfeksiyonlarında kullanılan ilaçlar) ile tedavi edebilir. Daha şiddetli enfeksiyonlar reçeteli ilaç tedavisi gerektirebilir.
Kontakt dermatit
Kontakt dermatit, bir madde cildi tahriş ettiğinde veya alerjik bir reaksiyon oluşturduğunda ortaya çıkan kaşıntılı cilt döküntüsüdür.
Kontakt dermatite neden olabilecek maddeler şunları içerebilir:
- nikel gibi metaller
- makyaj
- lateks kullanımı
- su ile sık temas
- çamaşır suyu
- saç boyası
Tedavi
Deri üzerindeki döküntülerin 1-3 hafta içinde geçip geçmediğini görmek için kontakt dermatite neden olduğu düşünülen maddeden kaçınılabilir. Antihistaminikler ve topikal kortikosteroidler semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Dishidrotik egzama
Dishidrotik egzama veya dishidroz, avuç içlerinde ve ayak tabanlarında kaşıntılı kabarcıklara neden olan yaygın bir egzama şeklidir. Ulusal Egzama Derneği’ne göre, dishidrotik egzama kadınlarda erkeklerden iki kat daha yaygındır.
Belirtiler şunları içerebilir:
- ayak parmaklarında, avuç içlerinde, parmak kenarlarında ve ayak tabanlarında derin kabarcıklar
- kızarmış, kaşıntılı cilt
- pullu, çatlak veya pul pul dökülen cilt
- şişmiş, hassas cilt
Tedavi
Şu anda dishidrotik egzama için bir tedavi bulunmuyor. Bu cilt rahatsızlığının tedavisi semptomları azaltmayı, ikincil enfeksiyonları ve diğer komplikasyonları önlemeyi içeriyor.
Doktorlar şişliği ve kaşıntıyı azaltmak için topikal bir steroid reçete edebilir. Botoks enjeksiyonları el ve ayaklardaki terlemeyi ve aşırı nemi azaltarak enfeksiyonları önleyebilir.
Dishidrotik egzama için evde uygulanan tedaviler:
- elleri ve ayakları soğuk suda bekletmek
- etkilenen cilde soğuk kompres uygulamak
- cilt bariyerini onaran nemlendirici veya krem kullanmak
El, ayak ve ağız hastalığı
El, ayak ve ağız hastalığı (HFMD), çoğunlukla 5 yaşın altındaki küçük çocuklarda enfeksiyona bağlı olarak ortaya çıkan bir cilt rahatsızlığıdır. İsminden de anlaşılacağı gibi el, ayak ve ağız bölgeleri ağırlıklı olmak üzere kaşıntıya ve kızarıklığa neden olan döküntülerle kendini gösterir. Enfeksiyon süresince çocuklarda boğaz ağrısı, iştahta azalma ve ateş gibi belirtiler de görülebilir. Hastalık çoğunlukla küçük çocuklarda görülse de herkes yakalanabilir. Oldukça bulaşıcı olan HFMD’ye şu yollarla yakalanabilir:
- enfeksiyonu olan bir kişiye dokunmak
- virüs taşıyan nesnelere veya yüzeylere dokunmak
- virüs partikülleri içeren havayı solumak
HFMD genellikle ellerde ve ayaklarda küçük lekelerin yanı sıra ağız yaralarına da yol açabilir. Diğer belirtiler şunlardır:
- ağrılı kabarcıklar
- ateş
- boğaz ağrısı
- iştah kaybı
- yemek yerken veya yutkunurken ağrı
Tedavi
HFMD için özel bir tedavi bulunmuyor, ateşi ve ağrıyı azaltan reçetesiz ilaçlarla semptomları yönetebilmek mümkün. Soğuk sıvılar içmek, boğaz ağrısını yatıştırırken susuz kalmamaya da yardımcı olabilir.
Doktora ne zaman görünmeli?
Ayak döküntülerinin alerjik reaksiyonlardan enfeksiyonlara kadar çok sayıda olası nedeni var. Çoğu vaka kendiliğinden iyileşir, reçetesiz satılan ilaçlar iyileşme sırasında şişlik, kaşıntı ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Tedaviye yanıt vermeyen bir ayak döküntüsü varsa veya enfeksiyon belirtileri gelişirse uzman bir hekime başvurmalısınız.
Kaynak: www.medicalnewstoday.com