Yeni bir çalışma, çocukların yetişkinlerin gözden kaçırabileceği ayrıntıları fark etme konusunda güçlü bir yeteneğe sahip olduklarını ortaya koyuyor.
Ohio Eyalet Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, 35’i yetişkin, kalanı ise 4 ya da 5 yaşındaki çocuklardan oluşan 69 kişilik bir grupla bilgisayar tabanlı bir deney yaptı.
“Çocukların yetişkinlere kıyasla pek çok beceride eksik olduğunu düşünürüz. Ancak bazen bir eksiklik gibi görünen şey aslında bir avantaj olabilir,” diyor çalışmaya katılan uzmanlar.
Bilgisayar tabanlı deney ilk olarak katılımcılara farklı renklerde üst üste binen iki şeklin gösterildiği bir görevden oluşuyordu. Sunulan her bir öğenin hem şeklini hem de rengini (örneğin kırmızı bir daire) hatırlamaları beklendi.
İlk şekil kümesi ekrandan kaybolduğunda, yeni bir şekil kümesi ortaya çıktı. İkinci set genellikle ilkini taklit ediyordu, ancak öğelerden en az birinin farklı bir şekil veya renkte olması da muhtemeldi.
Katılımcılar, ikinci gruptaki “hedef” şeklin -ya da dikkat etmeleri tavsiye edilen şeklin- ilk gruptakinden farklı olup olmadığını ve ikincil, “hedef olmayan” şeklin setler arasındaki tutarlılığını fark edip edemedikleri konusunda test edildi.
Yetişkinlerin yüzde 94’ünün setler arasında hedef şekildeki bir değişikliği tespit edebildiği, çocukların ise yüzde 86’sının bunu yapabildiği görüldü.
Ancak çocuklar hedef olmayan şekildeki değişikliği yüzde 77 oranında fark edebilirken, yetişkinlerin başarı oranı sadece yüzde 63’tü.
Araştırmacılar, “Bulduğumuz şey, çocukların kendilerinden istenmediği halde şekillere dikkat ettikleri oldu” diyor. “Yetişkinler ise sadece kendilerine gerekli olduğu söylenen şeylere odaklanma eğilimindeydi.”
Belirli özelliklere sahip yapay yaratıkları içeren ikinci bir deney de benzer sonuçlar elde edildi.
Yaratıklar, karınlarında “X” veya “O” harfi ya da kuyruklarında kabarık bir top veya şimşek gibi bir nesne gibi vücutlarında çeşitli semboller veya şekillerle tasvir edildi. Katılımcılara üzerinde yaratıkların bulunduğu çeşitli ekranlar gösterildi ve diğer nesneler hakkında hiçbir şey söylenmeden harflerden birini bulmaları istendi.
Araştırmacılar, yetişkinlerin daha sonraki ekranlarda bulmaları gereken nesnenin nerede olduğunu hatırlamada tipik olarak daha doğru olduklarını, ancak çocukların yaratıkların vücudundaki diğer nesneleri hatırlamada belirgin şekilde daha iyi olduklarını buldular. Yetişkinlerin nesneleri hatırlama oranı yüzde 59 iken çocuklarda bu oran yüzde 72 oldu.
Araştırmacılar, yetişkinlere bir görevdeki tüm bilgi parçalarını hatırlama görevi verilseydi, muhtemelen çocuklardan daha iyi performans göstereceklerini söylüyor. Ancak diğer ayrıntılara odaklanmaları gerekmediğinde, bunu yapamıyorlar.
Dikkati odaklama becerisi, yetişkinlerin iki saatlik toplantılarda oturmalarına ve dikkat dağıtıcı unsurları göz ardı ederek uzun konuşmalar yapmalarına olanak tanıyor. Ancak küçük çocukların “dağıtılmış dikkati” kullanmaları, yeni ve alışılmadık ortamlarda çok fazla bilgi alarak daha fazla şey öğrenmelerini sağlıyor.
Bu bulguların sınıfların tasarımında ya da yeni ders kitaplarının geliştirilmesinde dikkate alınmasını öneriliyor.
Araştırmacılar bulgularını Psychological Science dergisinde yayınladılar.
Kaynak: https://studyfinds.org/
