Hepimizi artık uzun yaşamak da dahil olmak üzere genel sağlık için fiziksel aktivitenin önemini biliyoruz. Bunu aklımızın bir köşesinde tutalım; bugün ileteceğimiz yeni haber ise vücut esnekliğinin de uzun ömürle bağlantılı olabileceği.
- Brezilya merkezli araştırmacılar tarafından yapılan yeni bir çalışma, esnekliğin uzun ömürlülük açısından önemini inceledi.
- Bilim insanları, esneklik düzeylerini ölçmek için binlerce katılımcının kayıtlarını analiz etti.
- Araştırmacılar ayrıca “Flex index” skoru daha yüksek olan kişilerin ölüm riskinin daha düşük olduğunu saptadı. Kadınların çoğunlukla erkeklerden daha yüksek bir Flexindex puanına sahip olduğu da varılan bir başka sonuç.
Şimdi detaylara bakalım:
Çalışmayı yapan ekip esnekliğin uzun yaşamı nasıl etkilediğini öğrenmek için yaklaşık 3.000 kişiyi değerlendirdi. Ekip, ortalama 12,9 yıllık takip süresiyle 28 yıl boyunca katılımcılardan toplanan verileri inceledi.
Araştırmacılar, daha yüksek esneklik aralığına sahip kişilerin, daha düşük esneklik aralığına sahip olanlardan daha uzun yaşama eğiliminde olduğunu buldular.
Yaşlanmada esnekliğin önemi
Hareket etmek sağlık için çok önemli, bunu hepimiz biliyoruz. Kardiyovasküler sağlığı iyileştiriyor ve tip 2 diyabet gelişme riskini azaltıyor, ayrıca ruh sağlığına da iyi geliyor.
Araştırmalar kardiyovasküler ve kuvvet egzersizlerinin kişinin yaşam süresini uzatabileceğini gösterirken, esneklik konusu şimdiye kadar derinlemesine incelenmemişti. Bu durum, mevcut çalışmadaki araştırmacıları esnekliğin uzun ömürde bir rol oynayıp oynamadığını analiz etmeye yöneltti.
Esneklik, kısaca “bir eklem veya eklem grubundaki kas ve bağ dokularının hareket aralığını” ifade ediyor.
Boyun ve bel gibi bölgelerdeki ağrıları önlemek veya azaltmak için vücudun farklı bölgelerinde esneklik sağlamak önemli. Esneklik azaldığında, bu durum vücudun bazı bölgelerinin düzgün çalışmamasına neden olabilir. Vücudun belirli bölgelerini hedef alan günlük bir esneme rutini ile veya yoga yaparak esneklik kaybı önlenebilir.
Vücuttaki 20 bölgede esnekliğin kontrol edilmesi
Araştırmacılar, ilk muayenelerine girdiklerinde yaşları 46-65 arasında değişen 3.139 orta yaşlı kişinin (grubun %66’sı erkekti) verilerini analiz etti. Katılımcıların 20 vücut eklemi hareketinde ne kadar esnek olduklarını kontrol eden “Flexitest” adlı bir esneklik testi uyguladılar:
- ayak bileği (iki)
- omuz (beş)
- diz (iki)
- gövde (üç)
- bilek (iki)
- kalça (dört)
- dirsek (iki)
Katılımcıların esnekliğine göre 0 ila 80 arasında bir “Flex index” puanı atadılar. Her bir vücut hareketi ölçülen 20 alanda 0 ila 4 arasında bir puan alabiliyordu ve daha düşük puanlar daha düşük esnekliğe işaret ediyordu. Araştırmacılar esnekliği, katılımcıların dirseklerini ne kadar uzatabildikleri, vücutlarını ne kadar eğebildikleri ve omuzlarının ne kadar iyi döndüğünü değerlendirmek gibi çeşitli yollarla değerlendirdi.
Çalışma Mart 1994’ten Şubat 2023’e kadar sürdü ve katılımcıların ortalama takip süresi yaklaşık 13 yıl oldu.
Daha uzun ömür ile bağlantılı daha yüksek esneklik
Verileri analiz ettikten sonra araştırmacılar, daha iyi esneklik seviyelerine sahip kişilerin doğal veya COVID dışı nedenlere bağlı ölümlerde daha yüksek hayatta kalma oranlarına sahip olduğunu buldular.
Flex index skorları erkekler ve kadınlar arasında karşılaştırıldığında, kadınların erkeklere kıyasla ortalama %35 daha yüksek Flexindex skoruna sahip olduğu görüldü.
Flex index skoru düşük olan kadınlarla yüksek olanları karşılaştıran araştırmacılar, esneklik skoru düşük olan kadınların ölüm ihtimalinin 4,78 kat daha fazla olduğunu gördü.
Flex index skoru düşük olan erkeklerin ölüm ihtimali ise yüksek olanlara kıyasla 1,87 kat daha fazla.
Çalışma, özellikle esneklik ve uzun vadeli sağlığa odaklanma açısından fiziksel uygunluğun önemini vurguluyor. İnsanların -özellikle de orta yaşlıların- esnemeyi hedefleyen günlük bir rutin oluşturmaları öneriliyor.