Yaşı belirli bir yılın üzerinde olanlar için bugün yaşadıklarımız yıllar önce seyrettiğimiz geleceği anlatan bilim kurgu filmlerinden farksız… İzole edilmiş alanlarda yalnız kalan insanların hayatta kalmak için geliştirdikleri yaşam alışkanlıkları film sahnesinde bizi hayrete düşürürken bugün pandemiyle birlikte değişen alışkanlıklarımız aslında geleceğin çoktan geldiğinin de işareti değil mi?
Google tarafından yapılan Tüketici Alışkanlıkları Araştırması, değişen yaşam ve tüketici alışkanlıkları nedeniyle pandemi sonrasında hiçbir şeyin bir daha eskisi gibi olmayacağını gösteriyor. Aslında tek neden pandemi değil elbette; ama yaşanan bu küresel salgının süreci hızlandırdığı da herkesin kabul ettiği bir gerçek.
Araştırma ekibinin Google aramalarını analiz ederek yaşama, çalışma, oyun oynama ve alışveriş yapma yöntemleri üzerinde saptadığı değişiklikler dikkat çekici. Bu değişiklikler eski alışkanlıkların yerine yenilerinin geldiğinin de göstergesi. Diğer taraftan insanların %52’si karantina dönemlerinde edindikleri yeni davranışları gelecekte de sürdürme niyetinde.
Kişilerin gündelik hayatlarında evlerinde yapmadıkları pek çok şeyi internet aramalarıyla öğrenmeye çalışıp, bilgi edinmek istemeleri pek de şaşırtıcı değil. Türkiye’den yapılan aramalarla ilgili birkaç ilginç örnek: “Saç Nasıl Kesilir?” denilerek yapılan aramalarda %150 artış görünürken, “Filtre Kahve Nasıl Yapılır?” sorusuyla yapılan aramalarda %90 artış olmuş. Yine Türkiye’den yapılan aramalarda “Evden Çalışma” başlığının aranma oranı %500 artmış. Fransızlar ev için “en rahat ofis” koltuğunu ararken, İsveç halkı “yüksekliği ayarlanabilir çalışma masası”, Ruslar ev kullanımına uygun “kahve makinesi” aramış.
Fiziksel olarak gidilemeyen spor salonları yerine “evde yapılabilecek egzersizler” aranırken, cadde cadde gezilemeyen mağazalar yerine online mağazalardan giysi aramaları artmış.
Sosyalleşme ve iyi vakit geçirme ihtiyaçlarına ise “arkadaşlarla oynanacak online oyunlar” ya da “sanal korolar” aramalarıyla yanıt aranmış. Diğer taraftan “köpek sahiplenme” aramalarının artması ise evde kalınan sürede daha uzun vadeli kararlar alındığının göstergesi.
Ne Yedik Ne İçtik
Yiyecek alışverişi ve yemek siparişi için kullanılan online platformlar da artık tüketicinin vazgeçilmezi… Hızlı, pratik, zahmetsiz bu uygulamalardan tüketicilerin gelecekte de vazgeçmeyeceği görülüyor. Markalar ya kendi online platformlarını yaratarak ya da farklı pazar yerlerinde yer alarak bu değişen tüketici taleplerine yanıt vermek için çalışıyor. Bu platformlardan biri olan Yemek Sepeti geçtiğimiz günlerde 2021 istatistiklerini ve en çok sipariş edilen ürünleri açıkladı… Gelin birlikte bakalım; 2021’de en çok sipariş verilen yemekler Adana dürüm, lahmacun ve dürüm döner olmuş. Bir önceki yılla karşılaştırıldığında kahve siparişleri 2,5 kat, dondurma siparişleri ise 2 kat artmış.
Yemeksepeti Banabi ürünleri arasında en çok sipariş edilen ürünler: simit, çikolata ve soda. Yemeksepeti Mahalle’de kullanıcılar tarafından en çok havuç, muz ve kıyma siparişi verilmiş.
2021’de 2.047 adet sipariş veren bir kullanıcı en çok sipariş veren kullanıcı unvanını elde ederken İzmir’de hizmet veren bir pastane, bir günde 656 adet sipariş alarak “bir günde en çok sipariş verilen restoran” unvanını kazanmış.
Yavaş Yaşam Trendi
Youtube ve Google tarafından yapılan farklı bir araştırma ise değişen tüketici tercihlerinin ve yaşam alışkanlıklarının farklı bir göstergesi.
Youtube’da izlenen videolardan hareketle çıkan sonuçlarda kişilerin “yavaş yaşam” (slow living) trendini oluşturan minimalizm ve sade yaşama dair içeriklere çok daha fazla rağbet gösterdiği görülüyor. Örneğin geçmiş yıllarda zaman kaybı olarak görünen ya da vakit ayrılamayan “hobi” videoları izlenme rekorları kırıyor. Hem bu videolar öyle kısa videolar da değil, uzun süreli videolara bazen rahatlatıcı bir müzik de eşlik edebiliyor. Video vermek istediği bilgiye odaklanıyor ve detaylı anlatıyor.
Kişiler birebir izlediklerini yapamasalar bile farklı bir yaşamın mümkün olduğunu keşfedip ilham alıp farklı bir düşünce tarzına geçiş yapabiliyorlar. Videoda izlediklerini hayata geçirebiliyorlarsa bu da cabası… Örneğin, bahçe işleri, çiçek ve bitki bakımı… herkesin bir bahçesi olmasa da evinin balkonunda ya da saksıdaki çiçeği için öğrendiklerini uygulayabiliyor. Pandemi başlangıcında ekmek yapma makinelerinin satışlarının rekor kırmasının “evde ekmek nasıl yapılır?” videolarının izlenme oranlarındaki artışla paralel olduğu gerçeği gibi; ya da “lavanta esansı nasıl yapılır” içeriğinin kişileri evlerinde de kendilerini için bir ürün hazırlayabileceğinin mümkün olduğuna ikna etmesi gibi… Hepsi hem ilham veren hem keyifli kaçış noktaları ve anları sağlayan yavaş yaşam içerikleri…
Görünen o ki, yaşamı güzelleştirme ve kolaylaştırma arayışları devam ettikçe yaşam alışkanlıklarımız ve tercihlerimiz de değişmeye devam edecek…
