Eklem ağrıları çözümsüz değil
Osteoatrit (OA) deyince belki hemen akla gelmeyebilir ama kronik eklem ağrıları deyince eminiz ki tanıdık gelecek. Eklemlerde en sık görülen bu kronik bir rahatsızlık ayrıca aşınma ve yıpranma artriti, dejeneratif artrit ve dejeneratif eklem hastalığı olarak da biliniyor. Ne yazık ki günümüzde osteoartritin görülme sıklığında ciddi bir artış var ve 2019 Küresel Hastalık Yükü çalışma verilerine göre son 30 yıldır gözlenen bu durum devam edecek.
Peki eklemlerde bu ağrılar neden oluşuyor? Öncelikle eklem, iki kemiğin bir araya geldiği yerdir. Kemiklerin uçlarında kıkırdak olarak bilinen koruyucu bir dokumuz var. Kıkırdak, kemiklerin uçlarında tampon görevi görür ve sürtünme olmadan eklem hareketine izin verir. Kıkırdak aşındıkça eklemdeki kemikler birbirine sürtünebilir. Kemiğin kemiğe sürtünmesi sonucunda ne mi olur? Doğru tahmin…
Osteoartrit ağrı, sertlik, şişme ve hareket açıklığında azalma ile ilişkilidir. Semptomlar tipik olarak yaşla birlikte kötüleşir. OA herhangi bir eklemde ortaya çıkabilir ancak en sık etkilenen bölgeler eller, parmaklar, omuz, omurga (özellikle boyun ve bel), kalçalar ve dizlerdir.
Yaşlılar arasında en yaygın görülen eklem rahatsızlığı olan OA, yetişkinleri de her yaşta vurabilir. Risk faktörleri arasında ise ilk sırada aile öyküsünün yani genlerin bulunduğunu söylemek mümkün. Ardından yaş faktörü geliyor. Yaşla birlikte OA riski artsa da eklem yaralanması veya aşırı kullanım da en önemli nedenlerden. Obezitesi olanlarda da artrit gelişme riski daha yüksek. Kadınların, özellikle 50 yaşından sonra, erkeklere göre osteoartrit geliştirme olasılığının daha fazla olduğu da bilinen bir gerçek. Postür bozukluğu ve eklem malformasyonu da bilinen diğer nedenler.
Vaka Sayıları Artıyor
Bilim adamlarının dinozorlarda osteoartrit keşfettiğini biliyor muydunuz? Tarih öncesi kangurular ve bazı diğer hayvanlarda da bu ortaya çıktı. Anlaşılan o ki osteoartrit, iskeletin evriminde erken ortaya çıkmış bir rahatsızlık. Osteoartritli bireylerin sayısı dünya genelinde 1990’da yaklaşık 250 milyon iken %113 artarak 2019’da 500 milyonun üzerine çıkmış. Vaka sayıları diz, kalça ve diğer eklem artritleri için artarken el osteoartritinde azalma saptanmış.
Peki bu rahatsızlığın çaresi ne diye soracak olursanız, ne yazık ki osteoartrit tam olarak tedavi edilemiyor. Artrit semptomlarını, daha fazla fiziksel aktivite, kilo kaybı, fizik tedavi (kas güçlendirme egzersizleri) ve ilaçları içeren bir tedavi kombinasyonu ile yönetebilirsiniz. Yeterli uykunun ve flavonoid açısından zengin besinlerin faydalı olabileceğini de belirtelim. Nazik germe egzersizleri de yararlı olabilir. Yürümek veya bisiklete binmek gibi eklemleri fazla zorlamayan fiziksel aktiviteler seçebilirsiniz. Yüzmek de iyi gelebilir. Bu düşük etkili aktiviteler, eklemler üzerinde çok fazla stres oluşturmaz. Ancak yeni bir fiziksel aktivite programına başlamadan önce sağlık uzmanınıza mutlaka danışmanız gerektiğini hatırlatalım. Durumunuza göre koltuk değneği-baston benzeri destekleyici cihazlardan da yararlanabilirsiniz. Cerrahi müdahale ise nadirdir, diğer yöntemler başarısız olursa önerilebilir.
Kaynak: https://medium.com/