Çin, ette devrime hazırlanıyor. Yapay et, dünyanın en büyük protein pazarı haline gelen Çin’de ciddi bir büyüme potansiyeline sahip.
Geçtiğimiz aylarda Şangay’da bir “Et Festivali” düzenlendi ve bu festival katılan et severler için büyük bir sürpriz oldu. Çünkü adına rağmen burger’lerden deniz ürünlerine kadar tüm etler bitki bazlıydı. Aslında Çin’de Budizm’in etkisiyle vejetaryen ve bitki bazlı etlerle beslenme çok uzun zaman öncesine dayanıyor. Yüzyıllar boyunca Budist manastırlarında bitki bazlı etlerle yapılan yemekler verilirdi. Bugün de Çin’de bu yemekleri sunan özel vejetaryen yemek zincirleri var.
Gerçek şu ki gelir düzeyinin artması ve orta sınıfın çoğalmasıyla Çin’de et tüketiminde önemli artış yaşanıyor. Çin (kişi başına düşen et tüketimi Batı ülkelerine göre daha az olsa da) büyük nüfusuyla bugün küresel olarak en büyük et pazarı haline gelmiş durumda.
Etin alternatifleri aranıyor
Bu aklınıza yapay etin bu oyunun dışında kaldığı fikrini getirmesin. Aksine yeni teknolojiler, toplumun ve hükümetin sağlık ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerine dair şüpheleriyle etin alternatifleri aranıyor.
Araştırmalar 2025 yılına gelindiğinde ülkenin, küresel protein tüketiminin %35’ini yapacağını gösteriyor. İşte burada ana soru şu: Bu protein tüketiminin ne kadarı havyansal, ne kadarı diğer kaynaklardan gelecek? Geçtiğimiz aylarda yayınlanan akademik bir makale, Çinli tüketicilerin alternatif et ürünlerine Amerikalılara göre daha açık olduğunu yazdı. Bu makaleye göre Çin’de katılımcıların %96’sı etin tat ve dokusunu taklit eden yapay etleri satın alabileceklerini belirtti. Amerikalı katılımcılar arasında ise bu oran %75’te kaldı.
Sağlıklı yiyecek trendi
Yeni Zelandalı bir araştırma şirketinin çalışmasına göre Çinlilerin %39’u et tüketimini azaltmaya gidiyor. Bu kararın nedeni ağırlıkla sağlık olsa da, katılımcıların %42’si çevresel etkileri de düşündüklerini söylüyor. Bu çok mantıklı çünkü Çin dünyada hem şeker hem obez nüfusun çokluğu ile öne çıkıyor. Geçtiğimiz yıllarda ülkede sahte et ve süt gibi önemli yiyecek krizleri de yaşandı. Tüm bu etkenler, iç pazarda sağlıklı yiyecek tüketimini en önemli trendlerden biri haline getirdi.
Hükümet de çabalıyor
Çin hükümeti de olumsuz etkileri düşünerek et tüketimini azaltmak adına belli adımlar atıyor. 2016 yılında yayınlanan Çin Beslenme Tavsiyeleri’nde vatandaşların 2030’da et tüketimini yarıya indirmesi öneriliyor.
Yeni tatlara açık olan Çin’de bitki bazlı yapay etler eskilerden gelen bir alışkanlık. Hükümetin et tüketimini azaltma çalışmaları da et alternatifi yeni ürünler için çok önemli kapılar açıyor.