Aztek ve Maya medeniyetlerinde bile tüketilen filizlenmiş tahıl, tohum ve baklagillerin yeniden popüler olmalarının haklı sebepleri var.
Küçüklüğümüzde vegan mutfağından haberimiz bile yokken, bir kabın içindeki ıslak pamuğun arasında mercimek ya da fasulye çimlendirdiğimizde, onları tüketmek aklımıza bile gelmiyordu. Şimdilerde bu durum sağlıklı beslenme tutkunları arasında hayli revaçta olan bir uygulama.
Çimlenme olarak da bilinen filizlenme, tohumların, tahılların, kabuklu yemişlerin veya baklagillerin sindirilebilirliğini ve besin değerini artırıyor. Filizlenmiş gıdaların tüketilmesi 1980’lerin sonlarına kadar yaygınlaşmamış olsa da üretimleri, yüzyıllardır geleneksel bir tarım uygulaması olarak karşımıza çıkıyor.
Filizlenmiş tahıl ve baklagilleri, filizlenmemiş muadillerine kıyasla bu kadar özel yapan şey, öncelikle çimlenme süreci, yani filizlenme sırasında meydana gelen kimyasal reaksiyonlarla ilgili. Bu süreçte tahıl ve baklagillerde depolanan proteinler, proteolitik enzimler tarafından peptitlere ve farklı temel amino asitlere hidrolize edililiyorlar. Bunun sonucunda nişasta ve fitik asidin doğal olarak parçalanması gerçekleşiyor. Fitik asit yoluyla depolanan fosfor vücudun demir, çinko, kalsiyum emilimini bozarak sindirime yarayan enzimleri bloke ediyor. Filizlendirmek fitik asiti devre dışı bıraktığından, sindirim ve mineral emilimi kolaylaşıyor. Bu sayede sağlıklı bağırsak floramızı güçlendiriyor.
Darı, amarant, kinoa, karabuğday ve mercimek filizlendirilmiş gıda seçenekleri içinde en faydalı olanlardan bazıları.
Darı:
Besin değeri, fito-kimyasallar, mineraller, antioksidanlar ve esansiyel yağ bakımından buğday, mısır ve pirinci geride bırakan, büyümesi kolay, iklime dayanıklı bir tahıl. Yüksek prebiyotik içeriği de sağlıklı bağışıklık sisteminin korunmasına doğrudan katkıda bulunur.
Amarant:
Hem makro hem de mikro besinler açısından zengin, glutensiz bir tahıl olan amarant, Aztek diyetinin süper gıdası olarak da bilinir. Filizlenmiş amarantta yüksek miktarda bulunan lizin, kas büyümesini destekleyip yağ asitlerini kullanılabilir enerjiye dönüştüren karnitinin üretimine yardımcı olan bir amino asit.
Kinoa:
Kinoa filizi, serbest radikal hasarına neden olan oksidatif strese karşı koyma yeteneğine sahip, antioksidan ve detoksifiye edici bir gıda.
Karabuğday:
Tam tahıl olmayan karabuğdayın sağlık yararlarının geniş yelpazesi, kolesterolün, iltihaplanma ile ilgili hastalıkların, hipertansif bozuklukların ve nörolojik korumanın iyileştirilmesi ile sınırlı değil. Filizlenmiş karabuğday tohumlarının antioksidan seviyeleri de yüksek.
Mercimek:
Siyah fasulyeden sonra baklagillerin ikinci en yüksek antioksidan içeriğini sunan, harika bir protein, folat ve karbonhidrat kaynağı olan mercimek filizlendiğinde, antioksidan içeriği neredeyse iki katına çıkar.
Kaynak: alexandrawalkerjones.medium.com