Obezite, dünya nüfusunun üçte birinden fazlasını etkileyen, hatta günümüzde küresel bir salgın olarak değerlendirilen ciddi bir sağlık sorunudur. Diyabet, kanser gibi hastalıklar dahil olmak üzere kronik rahatsızlıkların başlamasında ciddi etkisi olan diyabetin görülme sıkılığı ne yazık ki git gide artıyor. Kilo alma konusunda gece atıştırmalarına karşı tavsiyelere mutlaka rastlamışsınızdır. Peki geç saatte yemek yemek bu durumu gerçekte acaba ne kadar tetikliyor?
Geç yemenin obezite riskinin üç ana oyuncusu yani “kalori alımının düzenlenmesi, yakılan kalori miktarı ve yağ dokusunda moleküler değişiklik” üzerindeki eşzamanlı etkilerini kapsamlı bir şekilde ele alan araştırmalar var.
ABD’de yapılan yeni bir araştırma, geç yemek yemenin enerji harcamayı, iştahı ve yağ dokusundaki moleküler yolları önemli ölçüde etkilediğini buldu. Geç yemek yemenin neden obezite riskini artırdığını açıklayabilecek mekanizmaları test etmek isteyen araştırmacılar, ‘Diğer her şey tutarlı olduğunda yemek yenilen zamanın önemi var mı?’ sorusuna cevap aradı. Sonuç olarak da normal öğün zamanından dört saat sonra yemek yemenin açlık seviyesinde, yedikten sonra kalori yakma ve yağ depolama şeklinde önemli bir fark yarattığını ortaya çıkardı.
Gelelim çalışmanın ayrıntılarına. Araştırma ekibi, aşırı kilolu veya obez aralığında vücut kitle indeksi olan 16 hastayı inceledi. Her katılımcı iki laboratuvar protokolünü tamamladı: Biri kesin olarak programlanmış bir erken yemek programı ve diğeri, yaklaşık dört saat sonrasına programlanmış öğünler.
Protokollerin her birine başlamadan önceki son üç hafta içinde, katılımcılar sabit uyku ve uyanıklık programlarını sürdürdüler ve laboratuvara girmeden önceki son üç gün içinde, evde kesinlikle aynı beslenme programlarını takip ettiler. Laboratuvarda, katılımcılar düzenli olarak açlıklarını ve iştahlarını belgelediler. Gün boyunca sık sık küçük kan örnekleri verdiler ve vücut sıcaklıkları ile enerji tüketimlerini ölçtüler. Yemek yeme süresinin etkilerini ve vücudun yağları nasıl depoladığını ölçmek için yağ dokusu biyopsileri de alındı.
Sonuçlar, daha geç yemek yemenin açlık ve iştah düzenleyici hormonlar olan leptin ve ghrelin üzerinde derin etkilere sahip olduğunu ortaya çıkardı. Tokluk sinyali veren leptin hormonunun seviyeleri, erken yeme koşullarına kıyasla geç yeme durumunda 24 saat boyunca azaldı. Katılımcılar geç yemek yediklerinde, aynı zamanda daha yavaş bir oranda kalori yaktılar.
Bu bulgular geç yemek yeme ile artmış obezite riski arasındaki ilişkinin altında yatan yakınsak fizyolojik ve moleküler mekanizmaları ortaya koydu. Araştırmayla, geç yemek yemenin obezite olasılığını artırabileceği bir kez daha kanıtlanırken bunun nasıl oluştuğuna da ışık tutuldu.
Kaynak: https://medicalxpress.com/