Uykunun sağlık, mutluluk ve üretkenlik için en temel ihtiyaçlardan biri olduğu sır değil. Peki yeterince ve “iyi” uyuyabiliyor muyuz? Araştırmalar bakın neler söylüyor:
Mart ayında yapılan Türkiye Uyku Araştırması’na göre ortalama 8 saat uyuyoruz. Değişiklikler gösterse de yatış saati genelde 24.00 oluyor, sabahları 07.00-08.00 saatleri arasında uyanıyoruz. Araştırma hafta sonları daha fazla uyuduğumuzu ve uyku saatinin yaklaşık 10 saati bulabildiğini gösteriyor. Tabii yaşla birlikte uyku saatleri de değişiyor, orta yaş ve üstü kişiler daha az uyuyor ve aralarında istisnalar olsa da 6-7 saat uykunu kendilerine yettiğini ifade ediyorlar. Peki uyumasına uyuyoruz da sabah nasıl kalkıyoruz? Yine aynı araştırmaya katılanların yarısından fazlası “Sabahları dinlendim hissi ile uyanıyor musunuz” sorusunu “hayır” olarak yanıtlıyorlar.
Teknolojiden Ayrılamıyoruz
Türkiye Uyku Araştırması’na göre akıllı telefonlardan uyumaya hazırlanırken bile vazgeçemiyoruz. 2 kişiden 1’i uyumadan önce teknoloji kullanıyor. 18-34 yaş grubu yatmadan önce sosyal medyada vakit geçiriyor, 35-45 yaş aralığındaki evli ve çocuklu grup ise yatakta telefonla geçirdikleri süreyi kendilerine ayırdıkları vakit olarak ifade ediyorlar.
Uykunun Baş Düşmanı: Stres
Neden uyuyamıyorsunuz sorusunun yanıtlarında stres ve kaygı ipi göğüslüyor. İş hayatında yoğun çalışanlar, genellikle evli ve çocuklu olanlar uykusuzluklarının kaynağı olarak stresi gösteriyor. Diğer taraftan 18-24 yaş arası öğrenciler uyku sorununu az yaşamakla birlikte en düzensiz uyuyan kesim olarak dikkat çekiyor. 45 – 70 yaş arası ise daha erken yatıyor ve daha az uyuyarak yine kalkıyor.
İyi Uyumak İçin
- Her gün aynı saatte yatağa girip, sabahları mümkün olduğunca aynı saatlerde kalkın.
- Gün içinde uyuma alışkanlığınız varsa süresi 45 dakikadan daha uzun olmasın.
- Yatmadan en az 4 saat önce alkol almaktan ve sigara içmekten sakının.
- Yatmadan en az 6 saat önce kahve, çay, soda, çikolata gibi kafeinli gıdalardan sakının.
- Yatağa girmeden en az 4 saat önce baharatlı, çok şekerli gıdalar almaktan sakının.
- Her gün düzenli egzersiz yapın ama hemen yatağa gitmeden önce değil.
- Yatmak için rahat ve vücut anatomisine uygun yataklar seçin.
- En uygun ve rahat bir oda ısısı ayarlayın ve odanızın havalanması iyi olsun.
- Odanızı gürültüyü ve ışığı engelleyebilecek malzemelerle döşeyin.
- Yatakta iş yapmayın, eğlence için kullanmayın (bilgisayar, televizyon….)
Kaynak: Türk Uyku Tıbbı Derneği (TUTD) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Fuat Özgen
