Covid-19, yalnızca beslenme alışkanlıklarımızı değil, tüm yaşam formlarımızı değiştirdi. Yıllardır üzerinde tartışılan bir konu var ki Covid-19 sürecinde, üzerinde daha dikkatli düşünmek gerekiyor: Şeker!
Covid-19 ile beslenme arasındaki ilişkiye dair pek çok yanlış bilgi dolaşıyor. En sık merak edilen ise bağışıklık sistemimizi Covid-19’a karşı “güçlendiren” yiyecekler var mı? Şu anda herhangi bir gıda veya diyet modelinin bağışıklık sistemimizi “güçlendirebileceğine” veya Covid-19’u önleyebileceğine ya da tedavi edebileceğine dair ikna edici bir kanıt yok. En büyük tavsiye dengeli ve yeterli beslenme. Bağışıklık sistemimizde önemli rol oynayan çeşitli besinler de var elbette. Örneğin, bakır, demir, selenyum, çinko ve A, B6, B12, C ve D vitaminler açısından zengin olan sebze ve meyvelerle beslenmek bu hastalıkla mücadelede önemli bir etkiye sahip. Peki ya şeker?
Birçok hastalığın sebebi şeker olabilir
Sağlıklı ve dengeli beslenmek demek, ihtiyacımız olan tüm gerekli besinleri sağlamak demek.
Şekerler, diyetlerimizin ortak bileşenleridir. Meyve ve meyve suları, süt ve süt ürünleri, bal, reçel ve marmelatlar, alkolsüz içecekler, hazır yemekler, sebzeler dahil olmak üzere hem doğal hem de ilave formda çok çeşitli yiyecek ve içeceklerde bulunurlar. Ancak son yıllarda ilave şeker tüketimindeki artışla birlikte, obezite ve buna bağlı hastalıklar da artmış durumda. Obezite hastaları ise Covid-19’da risk grubunda sayılıyor. Obezite kaynaklı, diyabet, yüksek tansiyon gibi hastalıklar da Covid-19’un seyrinde riski daha da artırıyor.
Doğal olarak oluşan şekerler, eklenen şekerlerden daha mı sağlıklı?
Hayır, şekerler ister doğal olarak oluşsun ister gıdalara eklenmiş olsun, kimyasal olarak aynıdır ve vücudumuz üzerinde aynı etkiye sahiptir.
Bununla birlikte, şekerin doğal olarak meydana geldiği yiyecekler tahıllar, bakliyat, meyve veya sebzeler, genellikle şekerin yanında lifler ve diğer besinler içerir. Bu nedenle sağlığımız için ağırlıklı olarak serbest veya ilave şeker içeren gıdalardan daha iyidir.
Nitekim yüksek miktarda serbest ve ilave şeker alımı önlenebilir birçok hastalık için bir risk faktörüyken tam tahıllar, meyve ve sebzeler açısından zengin bir diyetten elde edilen doğal şekerler hiçbir endişe kaynağı değildir.
Şekerle ilgili en önemli tedbir ise şeker tüketimini Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği seviyelere düşürmektir.
Şekere dair…
*Aşırı şeker tüketimi şeker hastalığına yol açabiliyor.
*Araştırmalardan elde edilen kanıtlar, yüksek miktarda alkolsüz içecek tüketiminin tip 2 diyabet riskini artırabileceğini gösteriyor.
*Şekerin çocukları hiperaktif yaptığı bu konudaki yanlış bilgilerden biri. 1970’lerden bu yana yapılan çalışmalar da bu fikri desteklemiyor.
*Şeker diş çürüklerine sebep oluyor.
*Şeker bağımlılık yapmıyor.
*Şeker vücut için zehirli değil, vücudun doğrudan enerji aldığı temel bir besin. Bununla birlikte, vücut bazı nişastaları şeker olarak sindirebilir ve bunları çok daha kararlı kan şekeri seviyelerine ulaşan bir enerji kaynağı olarak kullanabilir.
Bunlarla birlikte Covid-19’un gıdalardan bulaşabileceği sorusu da sıkça soruluyor. Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu ise Covid-19’un yiyecekleri yiyerek iletildiği dair hiçbir kanıt bulunmadığını söyledi. Yine gıda kaynaklı hastalık riskini en aza indirmek için gıda güvenliği uygulamalarını dikkate almakta fayda var. Yiyecekleri işlerken veya hazırlarken şunları yapmalısınız?
*Yemek hazırlamadan veya yemeden önce ve sonra ellerinizi 20 saniye sabunla yıkayın.
*Öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda ağzınızı ve burnunuzu bir mendille kapatın ve yine ellerinizi yıkayın.
*Meyveleri ve sebzeleri yemeden önce yıkayın.
*Kullanımdan önce ve sonra yüzeyleri ve nesneleri dezenfekte edin.
*Çiğ ve pişmiş yiyecekleri ayrı tutun.
*Yiyecekleri yeterli sıcaklıkta pişirdiğinizden emin olun.
