Bal tüketmek, beslenmenize lezzet katacağı gibi sağlığınız için ekstra faydalar da sağlayabilir. Bilim adamlarına göre bal, kan şekeri ve kolesterol seviyeleri gibi kardiyometabolik sağlıkla ilgili göstergeleri önemli ölçüde iyileştiriyor. Özellikle tek bir çiçek kaynağından elde edilen ham bal tüketmek, sağlık açısından eşsiz bir nimet gibi görünüyor.
Toronto Üniversitesi’nden araştırmacılar bal içeren klinik deneylerin sistematik bir incelemesini ve meta-analizini gerçekleştirdi. Bu süreç, araştırmacıları bal tüketmenin açlık kan şekerini, toplam ve LDL veya kötü kolesterolü, trigliseritleri ve yağlı karaciğer hastalığının bir belirtecini düşürdüğünü gözlemlemeye yöneltti. Bununla birlikte balın HDL veya iyi kolesterol düzeylerini ve bazı iltihaplanma belirteçlerini artırdığı da görüldü. Yapılan çalışmalar, balın gelişmiş kardiyometabolik sağlıkla bir bağlantısı olduğunu da gösteriyor.
Bu sonuçlar aslında şaşırtıcı; çünkü balın yaklaşık yüzde 80’i şeker. Fakat bal yaygın ve nadir şekerlerin yanı sıra proteinler, organik asitler ve sağlık açısından faydalı olduğu öngörülen diğer biyoaktif bileşiklerden oluşan karmaşık bir bileşim.
Beslenme uzmanları ‘şeker şekerdir’ diye düşünse de elde edilen sonuçlar, durumun böyle olmadığını gösteriyor ve araştırmacılar balın beslenme kılavuzlarında serbest veya ilave şeker olarak tanımlanmasına ara verilmesi gerektiğini düşünüyor.
Şekeri Bal ile Değiştirmek
Araştırma kapsamında katılımcıların sağlıklı beslenme modellerini takip ettiği klinik deneyler de önemli birer gösterge. Eklenen şekerlerin, katılımcılar arasında günlük kalori alımının sadece yüzde 10’unu veya daha azını oluşturduğu gözleniyor. Araştırmacılar şekerden kaçınıyorsanız illa bal yemeye başlayın demiyorlar ama sofra şekeri veya başka bir tatlandırıcı kullanıyorsanız, bu şekerleri bal için değiştirmenin kardiyometabolik riskleri azaltabileceği görüşündeler.
Bin 100’den fazla katılımcıyı kapsayan 18 kontrollü deneme de söz konusu araştırma kapsamında yapılan çalışmalardan. Sekiz hafta süren denemeler boyunca günlük bal dozu 40 gram yani yaklaşık iki yemek kaşığı olarak alınmış. Analiz edilen bal numunelerinin ise işlemeye, çiçek kaynağına ve miktarına bağlı olarak sürekli olarak ya nötr ya da faydalı etkiler ürettiği gözlenmiş. Özellikle de ham balın, çalışmalarda gözlemlenen pek çok faydası var.
“Sıcak” Tüketmemek Daha mı Doğru?
Araştırmacılar, işlenmiş balın pastörizasyondan sonra sağlık üzerindeki etkilerinin çoğunu kaybettiğine de dikkat çekiyor. Çünkü sıcaklık ham balın tüm faydalı özelliklerini yok etmese de etkisini azaltabiliyor. Bu nedenle ham balı tercih etmek ya da balın tadını sıcak bir içecek içinde değil de yoğurtla, ekmeğe sürerek hatta salata sosu gibi kullanarak çıkarmak daha yararlı olabilir.
İşlenmemiş ve tek bir çiçek kaynağından elde edilmiş bala yönelik araştırmaların balı faydaları konusunda önemli veriler sunacağı muhakkak. Bu nedenle araştırmacılar özellikle bu konuya yoğunlaşmayı ve daha yüksek kaliteli kanıtlar elde etmeyi planlıyor. Bu sayede, modern bilimin baldaki sağlığa yararlı bileşikler hakkında daha kapsamlı bir anlayış oluşturması mümkün olabilir.
Kaynak: https://studyfinds.org/
