Doğal ışık ve karanlık döngüsünü taklit etmek, metabolik hastalık geliştirme riski taşıyan bireylere yardımcı olabilir mi? Gün içinde, parlak iç mekan aydınlatmasına maruz kalarak kan şekeri (glikoz) seviyesini düşürmek mümkün mü? Bu konular araştırmacıların aklına tam olarak neden ve nereden geldi bilmiyoruz ama sonuçlar gerçekten şaşırtıcı. İç mekan aydınlatmasını gündüz saatlerinde daha parlak, akşamları ise loş yapmanın kardiyometabolik faydalar sağlayabileceğini gösteren çalışma, umut verici.
Hollanda’da araştırmacılar, yaptıkları bir klinik deneyde yaşları 40 ile 75 arasında değişen fazla kilolu ve insülin direnci için en az dört kriterden birini karşılayan 14 yetişkin üzerinde çalıştılar. Konuyla insülin direnci arasındaki bağlantıyı daha net ortaya koymak için, önce insülin direnci nedir, onu hatırlayalım. Yağ, kas ve karaciğer hücreleriniz insüline uygun şekilde yanıt vermediğinde ve enerji için kan şekerini (glikoz) kullanamadığında, insülin direnci oluşur. Bunun sonucunda pankreas daha fazla insülin üretir ve zamanla, kan şekeri seviyeleri yükselir. En büyük sorun şu ki, insülin direnci yüksek tansiyon, obezite, yüksek kolesterol ve tip 2 diyabet gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Deneye dönecek olursak; akşam saat 23.00 civarında uykuya dalan ve 7-9 saat uyku süresi geçiren deneklerin tümü, iki ayrı 40 saatlik süre boyunca bir solunum odasında kaldı. Deney, birinci gün saat 18.00’de başlayıp üçüncü gün öğlen saatlerinde sona erdi.
Seanslardan ilkinde deneklere sabah 8.00’den akşam 18.00’e kadar parlak ışık, 18.00’den akşam 23.00’e kadar ise loş ışık verildi. En az dört günlük bir arınmanın ardından diğer seansa geçildi. Bu ikinci seansta sabah 8.00’den akşam 18.00’e kadar loş bir aydınlatma ortamında zaman geçiren katılımcılar, 18.00’den akşam 23.00’e kadar ise parlak ışıklara maruz bırakıldı.
Araştırmacılar, kullandıkları tekniklerle deneklerin enerji harcamasını, uyku metabolizma hızını ve diğer önlemleri hesapladılar. Kablosuz sensörler cilt sıcaklığını izlediler ve açlık kan değeri örnekleri alarak, incelemeler yaptılar.
Gelelim sonuçlara…
Araştırmalarla elde edilen değerler ışığa maruz kalma ve metabolizma açısından gerçekten düşündürücü. Gündüzleri parlak, akşamları loş ışıklı bir iç mekan ortamındaki deneklerin kan şekeri seviyelerinin daha düşük olduğu ortaya çıkarken, enerji harcamalarının ise arttığı görüldü. Bu çalışma elbette küçük ve sonuçlara kesin demek için henüz çok erken. Ama yine de, hipotez üretmesi açısından değer taşıyor. Işığa maruz kalmayı manipüle etmenin uzun vadeli sağlık iyileştirmelerine dönüşüp dönüşmeyeceğini görmek için daha büyük ve daha uzun çalışmalar yapılmasını beklememiz gerekiyor.
Kaynak: https://medium.com/beingwell/
