Alzheimer hastalığı bilişsel, davranışsal ve hafızaya dair problemlerle ilişkili, nörodejeneratif bir durum. Alzheimer riskinin artması veya azalmasıyla ilişkili pek çok faktör var. Bunların hiçbiri belirleyici değil. Hepsi ortalamalara ve oranlara bağlı faktörlerin bazıları sizde olsa bile, bu, hastalığın gelişeceği anlamına gelmez. Yine de hakkında ne kadar çok şey bilirsek, bizim için o kadar iyi olur.
1-Genetik
Alzheimer hastalığına yakalanma riskinde birkaç gen rol oynuyor. Birçok çalışmaya göre, APOEε4 geni risk ile önemli ölçüde ilişkilidir. Ama genler kader değildir.
2-Egzersiz
Fiziksel egzersiz ve zihinsel egzersiz vücut ve beyin için önemlidir. Okumak, yazmak, oyun oynamak, yeni bir dil öğrenmek, müzik yapmak gibi aktiviteler Alzheimer’a karşı bir miktar koruma sağlar.
3-Beslenme
Japon veya Akdeniz tipi beslenme tarzı, Alzheimer için daha düşük risk oranı ile ilişkilidir. Fazla doymuş yağ ve rafine karbonhidrat alımı riski artırır.
4-Karakter
Yapılan araştırmalara göre, bazı kişilik özellikleri, amiloid ve tau birikimi ile ilişkili olabiliyor.
Alzheimer hastalığının belirgin moleküler belirtileri, beyindeki amiloid plakları ve tau düğümleridir. Bunlar, beyin hücresi işlevini bozan kötü protein kümeleridir.
Yeni bir çalışma, bunların kişilik özellikleri ve Alzheimer riski ile ilişkili olup olmadığını araştırıyor. Kişilik özellikleri, sağlığın birçok yönüyle ilişkili görünüyor. Dışa dönük, dürüst, doğru veya yeni deneyimlere açık olma gibi özellikler, kişiliğe bağlı ve genetik mimariden dolayı oluşan, artan veya azalan hastalık riski örnekleri ile bağlantılı olabilir.
Yapılan çalışmada, iki kişilik özelliği amiloid birikimi ve tau patolojisi ile ilişkili bulundu: Nevrotik ve dürüst olma halleri. Genel olarak, olumsuz duygulara ve strese duyarlı olma hali olan nevrotiklik, daha fazla amiloid ve tau birikimi ile bağlantılı. Düzenli, görev bilincine sahip, güvenilir ve doğru olma hali olan dürüstlükse bunun tam tersi. Her iki durumda da tau bağlantısı amiloidden daha güçlüydü.
Bu korelasyonların bilişsel açıdan sağlıklı insanlarda güçlü olduğu, bilişsel bozukluktan muzdarip kişilerde bağlantının daha az olduğu belirlendi. Mevcut kanıtların meta-analitik sentezinde nevrotikliğin bir risk faktörü, dürüstlüğünse amiloide ve tau patoloji yüküne karşı koruyucu olduğu buldu.
Unutmamak gerekir ki korelasyonlar nedensellik değildir. Yukarıdakilerin hiçbiri, nevrotikliğin beyninizde amiloid veya tau toplanmasına neden olduğu anlamına gelmez. Nedenler arasında genetik ve yaşam tarzı gibi geçerli birçok başka şey olabilir.
Kaynak: https://medium.com/
