Dans ediyorlar ve konuşuyorlar…
Kuşlar acaba ne kadar zeki olabilir? Yapılan gözlemler ve araştırmalar, özellikle kargagillerin ve papağanların bilişsel yetilerinin oldukça fazla olduğunu gösteriyor.
İşte araştırmalar ve o muhteşem kuşlar:
Alex adındaki papağanı muhtemelen duymuşsunuzdur. Sadece tekrarlamakla kalmayıp ne anlama geldiklerini biliyormuş gibi görünen Alex, nesneleri renk ve boyuta göre kategorize ederek yaklaşık 150 kelime öğrendi. Snowball adlı kakadu da en az Alex kadar zeki ve ünlü. Pop şarkılarının ritmine ayak uydurma yeteneğiyle YouTube’da tanınan bu kuş, 14 farklı dans hareketi yapıyor. Davranışlarını inceleyen araştırmacılar, bu hareketlerin Snowball ile dans ederken yalnızca kafa sallama ve el sallama eğiliminde olan sahibinden kopyalanmak yerine kuş tarafından kendiliğinden üretildiğini belirtiyorlar. Psikologlar, müziğe hareketle karşılık vermenin sofistike bir davranış biçimi olduğunu düşünürler ve bir papağanın bunu yapması gerçekten ilgi çekici.
2021’de yayınlanan bir araştırma ise Sidney’de uzun süredir şehrin atılan yiyeceklerini yiyen kakaduların sadece fırsatçı bir şekilde çöp toplamakla kalmayıp, kutuları açıp içerideki yiyeceklere ulaşmak için karmaşık manevralar kullandıklarını ortaya koyuyor. Ağır kapakların ters çevrilmesi, kapağın açılmasından çöp kutusunun kenarlarında dolaşmaya kadar bir dizi adım gerektirir. Kuşların sadece küçük bir kısmının bu süreçte ustalaştığı görülüyor. Teknik, farklı mahalleler arasında farklılık gösteriyor ve bilim insanları, kakadular arkadaşlarını gözlemledikçe, konuma özgü huyların gelişmesiyle, kuşların diğerlerinden çöpleri nasıl yağmalayacaklarını öğrendikleri sonucuna vardılar.
“Testere” yapan kargalar
Alet kullanımı uzun zamandır gelişmiş bilişsel yeteneğin ayırt edici özelliği olmuştur ve bunun insanlarla sınırlı olduğu düşünülmüştür. Sonra şempanzelerin alet kullandığı bulundu ve şimdi bazı kuşların da bunları kullandığını biliyoruz. 1990’ların başında biyolog Gavin Hunt, kargaların yiyecek aramalarına yardımcı olacak aletler kullandığını gördü. Kuşlar, uçları çengel olan ince dallar kullanmanın yanı sıra, Pandanus ağaçlarından avuç içi gibi görünen yaprakları aldılar ve bir tür testere oluşturmak için parçaları ısırarak onları değiştirdiler. Kuşlar, yarıklardan balık avlamak için hem ince dalları hem de yaprakları kullandılar.
Hunt’ın gözleminden bu yana, bazı kargalar ne yazık ki esaret altına alındı ve dünyanın her yerindeki üniversitelerde incelenmeye başlandı.
Bilim insanları, kuşları kafeslerde barındırıyor ve onlara, giderek daha karmaşık araçlar kullanmalarını ve bunu doğada asla bulunamayacak şekillerde yapmalarını gerektiren bulmacalar sunuyor. Örneğin, Betty adlı bir dişi karga bir tel aldı, onu çengelli bir alet haline getirdi ve en sevdiği yiyeceği almak için bir boruya indirdi. Oysa daha önce hiç tel ile karşılaşmamıştı. Kuşlar bir aleti başka bir aleti almak için bile kullanabilirler.
Görünen o ki birçok kişi tarafından insanlarla sınırlı olduğu düşünülen bilişsel yetenekler, hiç akla gelmeyen hayvanlarda bile ortaya çıkabiliyor. Özellikle karga ve papağanlar, yaptıkları akıl dolu hareketlerle bizleri şaşırtmaya devam ediyor.
Kaynak: https://www.smithsonianmag.com/
