Doğanın mucizesi mantar, çeşitli kullanım alanlarıyla alternatif ve sürdürülebilir bir malzeme. Ayakkabıdan çantaya tercih edilebilecek vegan alternatif.
Deriye alternatif vegan malzemeler, bilim insanlarının üzerinde çalıştıkları sürdürülebilir süreçlerden biri. Mantardan üretilen ve dana veya koyun derisi görünümünde tasarlanabilen bir malzeme olan miselyumun, iklim krizinde atılacak önemli adımlardan biri olarak gösteriliyor ki, aslında hayal de değil. Mantarın vejetatif bir parçası olan miselyum, ip veya kökten oluşan, geniş alanlara yayılan ve her şeyi yapıştırabilen bir yapıya sahip liflerinin toplu hali olarak özetlenebilir.
Birkaç haftada tepsilerde yetiştirilebilen, dokusuyla yumuşak ve esnek el yapımı deriyi andıran, sağlamlık ve dayanıklılık açısından deriden daha iyi performans gösteren malzeme, moda sektöründeki çıkışını, kısa süre önce, özel üretim bir Hermès el çantası olarak yaptı.
Sipariş üzerine yetiştirilen mantar derisi karbon nötr, sürdürülebilir ve düşük maliyetli. Her boyutta üretilebiliyor ve hayvan üretimindeki atıklara veya sentetik deride kullanılan zehirli kimyasallara neden olmuyor. Çevre dostu bir malzeme olarak, moda haricinde, endüstriyel tasarımda ve mimaride de sıkça deneysel projelerin konusu oluyor.
Vegan tekstil ürünleri geleneksel deri üretiminde karşılaşılan pek çok sorunu ortadan kaldırırken sentetik derilerde olduğu gibi toksik kimyasallara ihtiyaç duymuyor.
Mantar derisi, bir tasarımcının ihtiyaç duyduğu özel şekil ve boyutta parçalar halinde yetiştirilebiliyor. Kesme ihtiyacını ortadan kaldırdığı için de atıklara ve israfa neden olmuyor.
Deri ürünleri lüks pazarın yüzde 15’ini oluşturuyor (2019). Plastikten elde edilen ve hayvan postları yerine kullanılan deriler de vegan. Bununla birlikte biyolojik olarak parçalanamadıkları için sürdürülebilir değiller. Bazı çevrelerin ifade ettiği gibi mantar göz alıcı bir görüntüye sahip olmayabilir, tüketiciye anlatılması halinde mantardan elde edilmiş ürünlerin göz kamaştıracak görüntüler vereceğinden kuşku yok. Mantar türevi biyokütleden yapılan deri benzeri malzemeler, doğal ve karbon-nötr biyolojik mantarlar kullanılarak elde ediliyor. Gelişme sürecinde polimerlere ve diğer polisakkaritlere dönüştürülen mantarlardan deri dokusuna sahip ürün elde edilebiliyor.
Mantar derilerin sokak modasında ve otomobil endüstrisinde döşeme olarak kullanılmasını sağlayan ölçeklenebilir üretim avantajı bulunuyor. Dikkat edilmesi gereken, duyarsız tasarım çalışmaları olabilir. Miselyumun çevre dostu özelliklerini zayıflatabilecek girişimler; süsleme malzemeleri, yapıştırıcı ve tutturucu unsurlar. Mantar derisinin en büyük avantajı, doğaya tekrar karışabilmesi ve parçalanabilmesi.
Şöyle de düşünebilirsiniz; mantarlar geleceği şekillendirecek malzemeler. Mantar derisi sürdürülebilir mimariye yönelik yapılarda, doğal ve yumuşak oyuncak bloklarda, darbelere karşı direnci olduğu için mantar döşemelerde kullanılabiliyor. Bunlar da üstelik alternatif alanlardan bazıları.
