Ayak tırnağımın altında mantar var gibi görünüyor, ama nasıl emin olabilirim? Ayak tırnağı mantarı kendiliğinden geçer mi? Siz de bu soruları soruyorsanız bu içeriğimiz tam size göre…
Sararmış, kırılgan ve alışılmadık görünümlü ayak tırnakları, onikomikoz adı verilen tırnak mantarı enfeksiyonunun başladığının bir işareti olabilir. Uzmanlar bu enfeksiyonların kendiliğinden geçmediğini ve tedavi edilmeden kişiden kişiye kolayca yayılabileceğini söylüyor.
Alabama Üniversitesi’nde dermatoloji bölümü başkanı olan Dr. Boni Elewski, “Mantar açgözlü olma eğilimindedir. Örneğin, enfekte olmuş biriyle yakın temasta bulunur ya da soyunma odasında çıplak ayakla yürürseniz mantar kapabilirsiniz. Bu mantar ayak tırnağınızın altına girebilir ve tırnağın içine yayılabilir. Nemli, terli ayakkabılar giymek de mantarın büyümesini teşvik edebilir” diyor.
Ayak tırnağı mantarı dünya çapında tahminen her 10 kişiden birinde görünüyor ve yaş ilerledikçe daha sık karşılaşılıyor. Uzman dermatologlar, diyabetli ya da bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerin bu hastalığa daha yatkın olduğunu belirtiyor.
Gerçekten mantar mı?
Tedaviye başlamadan önce tırnağınızdaki sorunun gerçekten mantar olduğunu doğrulamak gerekiyor. Bazı belirtiler arasında; kalınlaşmış, rengi bozulmuş, çatlamış, şekilsiz ve zaman zaman ağrılı veya kokulu tırnaklar sayılabilir. Uzmanlar ayak tırnağı mantarını genellikle bir kesiği mikroskop altında inceleyerek doğruluyorlar. Ayrıca tırnağınıza hangi mantar türünün bulaştığını belirlemek için bir PCR testi veya mantar kültürü de yapabiliyorlar.
Dermatolog tarafından verilen, reçeteli antifungaller (mantar enfeksiyonlarında kullanılan sentetik farmakolojik ajanlar) genellikle sorunu çözüyor. Ancak gereksiz antifungal kullanımı bu ilaçları zamanla daha az etkili hale getirerek “antifungal direnç” adı verilen ve giderek büyüyen bir soruna neden olabiliyor.
Kremler, merhemler veya serum benzeri solüsyonlar dahil olmak üzere tropikal reçeteler ve oral antifungaller de mantar tedavisinde kullanılıyor.
Tropikal antifungaller sadece bir veya iki ayak tırnağını etkileyen daha hafif vakalar için yararlı olabiliyor. Dezavantajı ise mantarın tamamen yok olması için ilacı yaklaşık bir yıl boyunca uygulamanız gerekebilmesi.
Birden fazla tırnağın altında mantar varsa veya ayak tırnakları çok kalınsa, genellikle oral reçeteler tercih ediliyor. Bu haplar, ayak tırnağı mantarını yaklaşık üç ay içinde geçirebiliyor.
İster topikal ister oral antifungal reçete edilmiş olun, her gün tedaviye devam etmek önemli. Uzmanlar bunun birkaç haftada tedavi edilebilecek bir durum olmadığını üstüne basarak ifade ediyorlar.
Nasıl korunmalı?
Ayak tırnağı mantarından kurtulmak tekrar yakalanmayacağınız anlamına gelmiyor.
Korunmak için tırnaklarınızı düzenli kesmeli, spor salonlarının soyunma odalarında ya da yüzme havuzlarının çevresinde çıplak ayakla dolaşmaktan kaçınmalısınız.
Kapalı ayakkabılarda ayağınız terliyorsa, nemi emen çoraplar giyebilirsiniz.
Ayağınızdaki deri kuru, kaşıntılı, pul pul veya iltihaplı hale gelirse, ayak tırnağınıza yayılabilen aynı mantardan kaynaklanan atlet ayağına yakalanmış olabilirsiniz. Bu yüzden hemen tedavi olmanız önemli. Ayak tırnağı mantarının aksine, bu durumda reçetesiz satılan bazı ilaçlar tedavi için yardımcı olabilir.
Sorun her ne olursa olsun kendi kendinizi tedavi etmeye çalışmayın ve mutlaka bir dermatologdan görüş alın.
Kaynak: NYTimes
