Hareket etmenin en basit şekliyle yürüyüş yapmanın kronik hastalıklara yakalanma ihtimalini azalttığına dair her gün önümüzden onlarca haber geçiyor. Şüphe yok ki egzersiz, fiziksel ve bilişsel sağlığı korumaya yardımcı oluyor. Unutulmamalı ki sadece egzersiz değil uyku süreleri de en az fiziksel aktivite kadar değerli. Yeni bir çalışma, kısa uykunun yaşla ilişkili bilişsel gerilemeyi nasıl artırabileceğini hatırlatıyor.
Fiziksel Aktivite, Kısa Uyku ve Bilişsel Gerileme
Fiziksel aktivite ve uykunun yaşlandıkça bilişimizi nasıl etkilediğini henüz tam anlamış değiliz.
Ancak İngiliz araştırmacılar, 10 yıldan uzun süre fiziksel aktivite ve uyku süresi kombinasyonlarının bilişsel durum üzerindeki ilişkilerini anlamak için özel bir çalışma yürüttü.
Çalışmaya başladığında katılımcılar en az 50 yaşındaydı ve bilişsel olarak sağlıklıydı. Katılımcılar hakkında ilk öğrenilen konular fiziksel aktivite ve gece uyku süreleri hakkında bilgiler oldu. Bundan sonra her görüşmede, deneklere epizodik bellek (günlük olayların hafızası; belirli zamanlarda ve yerlerde meydana gelen geçmiş kişisel deneyimler; örn. ilkokulun ilk günü ya da 18. doğum gününde giyilen kıyafet vb) değerlendirmesi ve bir hayvan adlandırma görevi verilerek sözel akıcılık değerlendirmesi yapıldı. Araştırmacılar bileşik bir bilişsel skor oluşturdu.
Çalışma Sonuçları
10 yıldan fazla süren takibin ardından, ortaya çıkan sonuçlar:
Çalışma, daha yüksek düzeyde fiziksel aktiviteye sahip olan ve gecede altı ila sekiz saat arasında uyuyan kişilerin yaşlandıkça bilişsel işlevlerinin daha iyi olduğunu keşfetti.
Bilişsel sağlığımızı optimize ederken uyku ve fiziksel aktiviteyi birlikte düşünmemiz gerekiyor. Özetle spor salonuna gitmekten daha fazlası gerekli.
Araştırmanın zayıf görünen yönleri de yok değil. İlk sırada gelen ise sonuçların bireysel beyanlara bağlı olması. Daha az fiziksel aktiviteye sahip olanların fazla bildirimde bulunma olasılığı… Kendi kendine bildirilen uyku süreleri de aynı şekilde sorunlu olabilir.
Dünya Sağlık Örgütü, fiziksel aktiviteyi bilişsel sağlığı korumaya yönelik müdahaleler için önemli bir hedef olarak tanımlıyor. Yapılan egzersizlerden daha fazla fayda sağlamak için yeterli uyku sürelerinin önemine dikkat çekiyor.
