“Bol bol uyuyorum ama sürekli yorgun hissediyorum.” Bu ve benzeri cümleleri sık kuruyorsanız, uzman önerilerimizi öğrenmek isteyeceksiniz.
Siz çok uyuduğunuzu düşünseniz bile uyku rutininizin birkaç ince ayara ihtiyacı olabilir. Diğer taraftan bazı sağlık sorunları veya ilaçlar da yorgun hissetmenize neden olabilir. İyi haber; yorgunluğunuzun kaynağını belirleyerek bu durumu değiştirebilir ve daha iyi hissedebilirsiniz.
Gerçekten yeterince uyuyor musunuz?
Yapmanız gereken ilk şey uyku alışkanlıklarınızı gözden geçirmek. Örneğin şu sorulara yanıt vermekle işe başlayabilirsiniz: Son zamanlarda normal uyku düzeninizde değişiklik oldu mu, stresli miydiniz?
Her gece en az yedi saat uyuduğunuzdan emin olun (bazı insanlar daha fazlasına ihtiyaç duyar) ve her gün aynı saatlerde yatıp kalkmaya çalışın.
Öğleden sonra düzenli olarak kahve içiyorsanız veya akşamları bir kadeh şarap size eşlik ediyorsa bunlardan vazgeçmeyi deneyin. Ve yatmadan hemen önce telefonunuzda gezinmekten veya atıştırmaktan kaçının. Tüm bu aktiviteler uyku kalitenizi düşürebilir. Öğünlerinizin zamanlaması da fark yaratabilir; akşam yemeğini yatmadan en az üç saat önce bitirmeyi hedefleyin.
Uyku bozukluğunuz olabilir mi?
Günümüz toplumlarında uyku bozuklukları yaygın bir durum. Gündüz uyku hali ile mücadele ediyorsanız, bir uzman muhtemelen aşağıdakileri dikkate alacaktır.
Uykusuzluk: Dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık yüzde 30’u uykuya dalmakta veya uykuda kalmakta (veya her ikisinde) sorun yaşamakta, bu da kendilerini huzursuz hissetmelerine ve odaklanamamalarına neden olabiliyor. Uykusuzluk, örneğin stres veya jet lag nedeniyle kısa süreli bir sorun olabilir. Ancak bu belirtiler üç ay veya daha uzun süre boyunca haftada en az üç kez ortaya çıkıyorsa, kronik uykusuzluğunuz olabilir.
Nasıl tedavi edileceği nedenine bağlı olarak değişir; ancak birçok durumda bilişsel davranışçı terapi ilaç tedavisinden daha etkili olabilir.
Uyku apnesi: Bir diğer yaygın uyku bozukluğu, uyurken boğaz kaslarının çökerek hava akışını engellemesi ve periyodik olarak nefes almayı durdurmanıza neden olmasıyla ortaya çıkan obstrüktif uyku apnesidir. Bazı kişilerde hiçbir belirti görülmeyebilirken, diğerleri horlayabilir, nefes nefese uyanabilir veya gün boyunca uykulu hissedebilir. Tedavi edilmeyen ciddi vakalar kalp hastalığı, felç ve diyabete yol açabilir.
Huzursuz bacak sendromu: Bu bozukluk, bacaklarda rahatsızlık hissi ve onları hareket ettirme dürtüsü ile karakterizedir. Semptomlar geceleri daha kötüşebilir; yatağınıza uzandığınızda artabilir ve uykuya dalmayı zorlaştırabilir. Uzmanlar, bacaklarınıza masaj yapmanın, alkol ve kafeini azaltmanın veya bunlardan kaçınmanın semptomları azaltmaya yardımcı olabileceğini söylüyor. Demir eksikliği olup olmadığının da kontrol edilmesini öneriyorlar.
Yorgunluğa başka neler neden olabilir?
Yorgunluğunuzun, bitkinliğinizin veya düşük enerjinizin başka nedenlerden kaynaklanabileceğini unutmayın. Bu yüzden, tüm önemli etkenleri elemek önemli. İşte bir uzmanın göz önünde bulundurabileceği bazı nedenler.
Hormonal dengesizlikler. Yorgunlukla ilişkili yaygın bir hormonal sorun, tiroid bezinin yeterli tiroid hormonu üretmemesi durumunda ortaya çıkan hipotiroidizm.
Vitamin veya mineral eksiklikleri. Adet dönemindeyseniz veya vejetaryen ya da vegan bir diyet uyguluyorsanız daha olası olan demir eksikliği yorgunluğa neden olabilir; D ve B12 vitaminlerinin düşük seviyeleri de aynı şekilde. Kan testleri bunlardan herhangi birinde eksikliğiniz olup olmadığını ortaya çıkarabilir ve takviye alımı yardımcı olabilir.
Kronik rahatsızlıklar. Diyabet, depresyon, gastrointestinal rahatsızlıklar gibi birçok tıbbi durum, yorgunluğu ayırt edici bir semptom olarak gösterir. Kronik yorgunluk sendromu (miyaljik ensefalomiyelit veya ME/CFS olarak da bilinir) yorgunluğa neden olur ve semptomları yönetilebilse de tedavisi yoktur.
İlaçlar. Antidepresanlar, benzodiazepinler ve antihistaminikler de dahil olmak üzere uzun bir ilaç listesi de yorgun hissetmenize neden olabilir.
Tüm bunları düşünmek bile yorucu olabilir. Ancak uzmanlar, bir kişinin neden yorgun olduğunu belirlemenin genellikle mümkün olduğu konusunda hemfikir. O nedenle mutsuz ve umutsuz hissetmenize gerek yok, kronik yorgunluğa neden olan sorunu saptamak ilk adım, sonra kendinizi daha iyi hissedeceğiniz adımları atabilirsiniz.
Kaynak: https://www.nytimes.com/