Nefes almanın beyninizi doğrudan etkileyebileceğini düşündünüz mü? Yeni bir araştırma, nefes alma düzenimizin hafıza oluşturma yeteneğimizi nasıl artırabileceğini ya da zayıflatabileceğini ortaya koyuyor.
Nefes ve hafıza
Çoğumuz nefes almayı hafife alırız. Spontane, istemsiz nefes alıp vermelerimiz, solunum fonksiyonlarını yöneten beyin bölgesi “medulla oblongata” (arka beyinin en alttaki kısmı – omurilik soğanı) tarafından düzenlenir. Bu bölgede bulunan nöron kümesi olan Pre-Bötzinger Kompleksi (PreBötC) solunumda önemli rol üstlenir. En önemli işlevi solunum ritmimizi oluşturmaktır.
Japonya’nın Hyogo Tıp Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, farelere PreBötC’yi manipüle etti. Bulgular şaşırtıcı: Nefes alıp vermedeki duraklamalar, hafıza depolama ve hatırlamanın merkezinde yer alan beyin yapısı olan hipokampüsün aktivitesini etkiledi. Araştırmacılar farelerin nefes alış verişini yavaşlattığında, hayvanların hatırlama becerileri kötüleşti.
İnsanlar üzerinde yapılan araştırmalar
Northwestern Üniversitesi’nde (ABD) yapılan bir çalışma, özellikle burundan nefes almanın hatırlama gibi bilişsel işlevleri doğrudan etkileyebileceğini gösterdi. Araştırma ekibi, insan deneklerin katıldığı bir dizi deney gerçekleştirdi ve şu sonuçlara ulaştı:
- Hatırlama yeteneği, nefes alma sırasında nefes vermeye kıyasla önemli ölçüde daha iyiydi. Bu etki en çok denekler burunlarından nefes aldıklarında belirginleşti.
- Çalışma, nefes alma ritminin beyinde değişikliklere yol açabildiğini, duygusal muhakemeyi ve hatırlamayı geliştirdiğini gösterdi.
- Buna ek olarak, nefes ritmi hipokampus ve amigdalayı – duygu, hafıza fonksiyonu ve koku ile bağlantılı iki beyin bölgesi – etkiledi.
Bu beyin bölgeleri, duyguları ve hafızayı kontrol eden limbik sistemin bir parçası. Nefes almak, bu beyin bölgelerinin işlevlerini modüle ederek hafızayı etkileyebilir.
Gerçek dünyadan çıkarımlar var mı?
Farkındalık uygulamalarında sıklıkla kullanılan derin, kontrollü nefes alma, bilgiyi kısa süreler boyunca tutmak ve işlemek için kullandığımız bellek türü olan çalışma belleği kapasitesini artırabilir. Nefesimiz nöral aktivitemizi etkileyerek bilişsel fonksiyonlarımızı değiştirir. Bu işlevler arasında dikkat toplama ve hatırlama da yer alır.
Nefes alma ve beyin bağlantısı hakkındaki bu gözlemler aslında yeni değil. Kendinizi sakinleştirmek için nefes egzersizleri yapıyorsanız aradaki ilişkiyi biliyorsunuz demektir. Bir dahaki sefere bir şeyi hatırlamakta zorlandığınızda derin bir nefes alın. Nefesiniz beyniniz üzerinde düşündüğünüzden daha fazla güce sahip.
Kaynak: https://medium.com/@drmichaelhunter
