İşyerinde ya da evinizde merdiven çıkmak yerine asansöre binmeyi tercih ediyorsanız tekrar düşünün deriz. Yeni bir çalışma her gün beş kattan fazla merdiven çıkmayı daha düşük kardiyovasküler hastalık (felç, kan pıhtılaşması ve kalp krizi) riskiyle ilişkilendiriliyor.
Araştırma kapsamı
Araştırmacılar dünyanın en büyük genomik veri bankası UK Biobank’a kayıtlı yaklaşık 500.000 yetişkinin verilerini analiz etti. “UKBiobank nedir” merak ediyorsanız, İngiltere’de bulunan ve medikal görüntüleme (MR, CT vb.) ile genetik verileri gibi sağlık kayıtlarından oluşan devasa ölçekli bir biyomedikal veritabanı olarak özetlenebilir. Dünya çapında yaklaşık 25.000 araştırmacı bu servisin verilerini kullanıyor.
Bbaşlangıç verisi olarak ve beş yıl sonra deneklerin merdiven tırmanışı, yaşam tarzı ve sosyodemografik faktörleri hakkında bilgi toplandı. Ekip, katılımcıları 12,5 yıl boyunca takip etti.
Katılımcıların merdiven çıkma alışkanlıklarını koroner arter hastalığı, inme veya akut komplikasyonlarla çapraz referanslandırdılar.
Çalışma kapsamında ortalama bir merdivenin 10 basamak içerdiği varsayılarak ilerlendi. Merdivenleri günde 1-5, 6-10, 11-15, 16-20 ve 21’e eşit ya da daha fazla kez çıkan kişilerde aterosklerotik (atar damarların iç tabakalarında yağ, kolestrol ve iltihabi atıkların birleşmesi sonucunda oluşmuş plaklar ile açığa çıkan darlık olarak özetlenebilir) kardiyovasküler hastalık görülme sıklığı takip edildi.
Çalışma Sonuçları
– Günlük olarak beş kattan fazla merdiven çıkmak, aterosklerotik kardiyovasküler hastalık (ASCVD) riskinde beşte bir oranında azalma ile ilişkilendirildi.
– Başlangıç ve yeniden anket arasında merdiven çıkmayı bırakan katılımcılar, hiç merdiven çıkmayanlara kıyasla daha yüksek ASCVD riski gösterdi.
– Merdiven çıkmanın en büyük koruyucu etkisi, genetik olarak kardiyovasküler hastalık riski taşımayan kişilerle ilişkili olsa da merdiven çıkmanın diğer katılımcıların önceden var olan riskini de dengelediği görüldü.
Kalp hastalığını önemsemeliyiz
2022 yılında yapılan bir çalışma, 2019 yılında ABD’de ASCVD’nin 24 milyon kişi veya 21 yaş üstü nüfusun yaklaşık yüzde 10’unu etkilediğini gösterdi.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin de (CDC) rahatsız edici bir istatistiği var: 2021’de Amerika Birleşik Devletleri’ndeki her beş ölümden biri – yaklaşık 695.000 – kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklandı.
Merdiven çıkmak, çeşitli kalp hastalığı risk faktörlerini azaltmada faydaları olan güçlü bir egzersiz türü. Bu yaklaşım vücut ağırlığını azaltabilir, metabolik durumu ve enflamasyonu iyileştirebilir ve diyabet gibi kalp hastalığı riskini artırabilecek diğer hastalıkları azaltabilir.
Merdivenler bu kasları hedefler
Bu kasları hedef almak için merdivenleri kullanabilirsiniz:
– Kalça kasları – vücudumuzun en büyük kası
– Hamstringler – üst bacaklarımızın arkası
– Kuadriseps – üst bacaklarımızın ön kısmı
– Kol kaslarına (biseps ve triseps), göğse (pektoral kaslar) ve omuzlara (deltoidler) da faydası var.