Beklenen yaz ayları geldi, havalar ısındı. Ancak şimdi de aşırı sıcaklardan ve rahatsız edici etkilerinden şikayet ediyoruz. Özellikle belirli bir yaşın üzerindekiler için durum daha kritik öyle ki araştırmalara göre aşırı sıcak geceler felç riskini artırabiliyor.
- Yeni bir çalışma, yaşlı insanların, özellikle de kadınların sıcak gecelerde felç geçirme riskinin arttığını tespit etti.
- Sıcaklık, kardiyovasküler sistemin işleyişini bozabilir, derin bir stres faktörü olarak hareket edebilir ve hatta kan damarlarının nasıl kasıldığını ve genişlediğini etkileyebilir.
- Sıcak gecelerde felç riskini azaltmak için bol su içilmeli, hava sirkülasyonu sağlanmalı, ılık duş ve banyoların yanı sıra alın ve gövde bölgesi serin tutulmalı.
2011-2020 yılları arasında hem kara hem de deniz yüzeyleri için ortalama sıcaklık, küresel olarak kayıtlara geçen en sıcak 10 yıla işaret ediyor. İklim değişikliğinin sonuçları her geçen gün daha fazla hissedilirken, bu durumun insan refahı üzerindeki sonuçlarını anlamak giderek daha acil hale geliyor.
Çalışmaya katılan araştırmacılar, özellikle yaşlı kadınlar arasında sıcak gecelerde felç geçirme riskinin %7 daha yüksek olduğunu tespit etti.
Bu çalışma için araştırmacılar, Almanya’daki Augsburg Hastanesi’nden 15 yıllık bir süre boyunca alınan hasta verilerini analiz etti. 2006 ile 2020 yılları arasında, sıcaklığın en yüksek olduğu Mayıs-Ekim ayları arasında 11.037 inme teşhisi konulduğu tespit edildi. İnme geçiren hastaların yaş ortalaması 71,3 olarak belirlendi.
Çalışmada kaydedilen en yaygın inme türü, 7.430 vaka ile iskemik inmelerdi. Ayrıca 642 hemorajik inme ve 2.947 geçici iskemik atak da kaydedildi. Çalışmaya dahil edilen inmelerin çoğu küçük veya orta şiddette inmeler olarak kabul edildi (%85).
- İskemik inme, bir kan damarı tıkandığında meydana gelir.
- Hemorajik inmeler, bir kan damarı yırtıldığında veya açıldığında meydana gelir.
- Geçici iskemik ataklar, inmeyi taklit eden ancak kalıcı semptomlara yol açmayan geçici kan damarı tıkanıklıklarıdır.
Felçlerin daha sıcak gecelerle ilişkisini değerlendirmek için araştırmacılar, sıcaklık, bağıl nem ve barometrik basınç dahil olmak üzere saat bazında koşulları takip edebilen yerel bir meteoroloji istasyonundan alınan verileri analiz ettiler. Ayrıca, gece yaşanan inme olayları üzerindeki etkilerini azaltmak için gündüz sıcaklığını da kontrol ettiler.
Araştırmacılar, sıcaklığın daha düşük olduğu 2006-2012 dönemine kıyasla 2013-2020 yılları arasında sıcak gecelerde inme geçirenlerin sayısında bir artış gözlemlediler.
European Heart Journal’da yayınlanan çalışmaya göre gece sıcağına karşı en savunmasız olan kişiler yaşlılar, özellikle kadınlar ve hafif inme semptomları olan bireylerdi.
Uzmanlar sonuçları “endişe verici ama şaşırtıcı değil” diyerek yorumluyor. “Önceki çalışmalardan, aşırı sıcakların kalp krizi ve inme gibi kardiyovasküler olayları artırdığını biliyoruz. Bu çalışmada uzun yıllara yayılan sağlam bir istatistiksel analiz kullanıldı, bu nedenle varılan sonuç önemli.”
Diğer taraftan, çalışmaya dahil edilenlerin ortalama yaşının 70 olması nedeniyle, inmelerin sıcaktan ziyade yaşla mı ilgili olduğu yoksa yaşlıların daha savunmasız veya daha fazla risk faktörüyle mi yaşadığı gibi sorular da yanıt bekliyor.
Sıcak neden inme riskini artırabilir?
Kardiyovasküler sistem, vücudumuzun sıcaklık kontrolünün önemli bir parçasıdır. Aşırı sıcaklar, kardiyovasküler sistemin vücut sıcaklığımızı ne kadar iyi düzenleyebileceğine müdahale eder ve bu da sistemi stres altına sokar. Sıcaktan kaynaklanan dehidrasyon, kalp ve vücut üzerinde stres yaratabilir ve aşırı terleme elektrolit dengesizliklerine yol açabilir.
Sıcak aynı zamanda kan damarlarımızın daralıp genişlemesini de etkilediği için bu etkilerin sonucu olarak kalp krizi ve felç gibi kardiyovasküler olaylara neden olabilir. Çünkü aşırı sıcak, kan basıncında artışa neden olabilecek ve hatta kanın pıhtılaşabilirliğini artırabilecek bir stres faktörü olarak kabul edilir.
Sıcak havalarda felce karşı nasıl korunulur?
Uyumadan önce bol su içilmesi öneriliyor. Yatak odasında mümkün olduğunca fazla sirkülasyon olması ve pencerelerin açık tutulması tavsiye ediliyor. Böylece sıcak olsa bile hareket eden hava terin buharlaşmasına yardımcı olabiliyor.
Ayrıca ılık duş almak ve boyun, alın ve gövdeye ıslak bezler koymanın vücut ısısını düşürmeye yardımcı olabileceği belirtiliyor.
