Şarkıların inanılmaz gücünün anıları tetikleyerek, Alzheimer hastalarına mutluluk verdiğini biliyor muydunuz?
Amerikalı klasik pop ve caz şarkıcısı Tony Bennett, geçen yıl One Last Time: An Evening With Tony Bennett ve Lady Gaga konseri için 95 yaşında sahneye çıktığında Alzheimer hastalığıyla ciddi bir savaşın içindeydi. Öyle ki canlı performansa giderken nerede olduğu, ne yaptığı ve neden yaptığı konusunda sık sık kafası karışmıştı. Peki ne oldu dersiniz? Piyanist başladığı anda eski şarkılar sanki hiçbir şey değişmemiş gibi Bennet ile birlikte hayata döndü.
Bu göz yaşartan performans, müziğin insan beyni üzerindeki silinmez etkisini inceleyen bilim insanlarını hiç şaşırtmadı. Neden mi? Müzisyen olmasalar da bunama sorunu yaşayanlar, genellikle gençlik yıllarına ait şarkıları, hem melodileri hem de şarkı sözleri ile hatırlayabilirler. Diğer uzak anılarını kaybetmiş olsalar, hatta aile üyelerini tanımasalar bile şarkı, sanatçı ve dönem hakkında tutarlı bir tartışmanın keyfini çıkarabilirler.
Yeni bir araştırmaya göre müzik, kelimelerini kullanma yeteneklerini büyük ölçüde veya tamamen kaybetmiş demans hastalarıyla iletişim kurmak için bir köprü bile olabilir.
Araştırmalar, hastaların çevresindekilerle konuşmanın dışında müzik aracılığıyla onlarla bağlantı kurabildiğini gösteriyor. Demans hastalarının ailesi ve arkadaşları da yaşadıkları durumdan oldukça kötü etkileniyor. Sevdikleriyle bağlantı kuramadıklarında bu, onlar için acı verici oluyor. Dil artık mümkün olmadığındaysa, müzik onlara birbirleriyle köprü kurma görevi üstleniyor.
Bu nasıl mümkün olabilir?
Aslında oldukça basit: Sevdiğimiz şarkılara eşlik ederiz, onları tekrar tekrar söyleriz çünkü ruhlarımız için önemlidirler ve bu nedenle, çocukluktan kalma bir anı gibi beyne sabit kodlanırlar. Öte yandan dün öğle yemeğinde ne yediğimiz bizim için o kadar önemli değildir.
Ancak müzikte sadece tekrardan daha fazlası olmalı, aksi takdirde demansı olan bir kişi şarkıları bu kadar net hatırlayamaz. Tekrar tekrar düşünülen veya anlatılan diğer hikayelerin unutulduğunu düşünecek olursak, daha farklı bir neden olduğu ortaya çıkıyor. Ritim ve kafiye elbette yardımcı oluyor. Ama bunamaya özgü başka bir şey daha var. Bilim adamları bunu şöyle açıklıyor: Beynin müzikal hafıza ve işleme ile ilgili bölgeleri, örneğin beyincik, hastalığın seyrinin çok sonraki safhalarına kadar Alzheimer veya bunamadan etkilenmez. Böylece hastalar, konuşma yetenekleri azaldıktan çok sonra da dans etme ve şarkı söyleme yeteneklerini koruyabilirler.
Demans, dünya çapında milyonlarca insanı etkiliyor. Bunlardan birini tanıyorsanız, geçmişten kafalarına takılan birkaç şarkı bulmayı ve birlikte eğlenmeyi, belki yeniden gülümsemeyi, belki daha fazlasını deneyebilirsiniz. Emin olun bu onu da sizi de çok mutlu edecek.
Kaynak: https://medium.com/
