Asemptomatik oluşu tanıyı geciktirdiğinden vücutta “sinsice” ilerleyen hipertansiyon, büyük ölçüde önlenebilir.
Arteriyel kan basıncının 140/90 mmHg veya daha yüksek seyretmesi haline hipertansiyon deniyor. Hipertansiyon baş ağrısı, kulak çınlaması gibi genel belirtiler gösterse de kronik yükseklikte bu belirtiler olmayabiliyor. Hipertansif hastaların yüzde 45’i hastalığın farkına varamayabiliyor.
Yüksek tansiyon kaynaklı yaşam kaybı, 1999’dan 2017’ye yüzde 45 arttı. Hipertansiyonun önemli risk faktörü olduğu dört kardiyometabolik hastalık, önlenebilir yaşam kayıplarının en önde gelen nedeni oldu.
1999 ve 2011 arasında, tanı ve tedavideki gelişmeler bu oranda düşüş sağladıysa da kardiyovasküler hastalığa karşı savaşta, odağın hastalığı önlemeye daha fazla kayması gerektiği savunuluyor.
Türk Kardiyoloji Derneği, ülkemizde yüksek tansiyon hasta sayısının 20 milyona yaklaştığını ve erişkin her üç kişiden birinin yüksek tansiyon hastası olduğunu açıklıyor.
Hipertansiyonda kan, damar duvarlarını çok fazla iter. İki değer ölçümü vardır: Büyük tansiyon denilen sistolik basınç ve küçük tansiyon denilen diastolik basınç. Sistolik basınç, kalbin kanı pompalarken oluşturduğu basınç ve diastolik basınç da kalbin kan pompalamaya ara verdiğindeki basınç olarak ifade edilebilir.
2017’de, Amerikan Kardiyoloji Koleji ve Amerikan Kalp Derneği, hipertansiyon eşiği için daha düşük rakamlar açıkladı: 130/80. Tansiyon ölçümleriniz bu değerlerin üzerindeyse, yeni yönergeler sizi yüksek tansiyonlu kategorisine sokuyor.
Bir önemli bilgi değişikliği de yaşlandıkça kan basıncının yükselmesinin normal olduğu düşüncesinde. Yeni bir araştırma, yaştan bağımsız olarak, sayı 120’ye kadar çıkmadığı sürece kan basıncının sabit olma eğiliminde olduğunu gösteriyor.
Kan basıncının hızlı yükselişi, masa başı çalışma dünyasında hayatımızın parçası haline gelen uzun ekran süreleri, abur cuburla yetersiz beslenme, fiziksel aktivite eksikliği ve modern yaşamın günlük stresi gibi faktörlere bağlı. Bu risk faktörlerinden hiçbirinin olmadığı Amazon’daki kabilelerde, kan basıncının insanlar yaşlandıkça çoğunlukla düşük ve sabit kaldığı belirlendi.
Her 20 puanlık sistolik veya 10 puanlık diyastolik basınç artışı, kalp hastalığı ve felç riskini ikiye katlayabiliyor. Hipertansiyonun teşhisi ve tedavisi söz konusuysa hem sistolik hem de diastolik değerler önem kaznıyor.
Yüksek tansiyonu önlemek için yapılabilecekler
Uzmanlar, yüksek tansiyonu önlemek veya tedavi etmek için hemen hemen aynı tavsiyeleri veriyor:
-Orta derecede fiziksel aktivite yapın.
-Bolca meyve ve sebze tüketin.
-Sağlıklı kilonuzu koruyun.
-Tuz ve alkolü azaltın.
-Sigara içmeyin.
Ayrıca nefes ve diğer gevşeme tekniklerinin de kan basıncını düşürdüğü biliniyor.
Kronik kan basıncı yüksekliğine bağlı gelişebilecek birçok hastalığın önlenmesi mümkün. Yapılacaklar, tansiyonun periyodik olarak ölçülmesi, düzenli hekim kontrolü, iyi beslenme ve gerektiğinde düzenli ilaç kullanımı…
Kaynak:
