Yüzyıllardır geleneksel içeceklerden biri olan çayın daha uzun yaşamaya yardımcı olabilmesi mümkün mü? Araştırmalar ve bilim insanları bu konuda ikiye ayrılsa da farklı türleri olan çayın sağlıklı yaşam için olumlu katkıları olduğu biliniyor. O halde kendinize taze demlenmiş bir bardak sıcak çay hazırlayıp bu yazıyı okuyabilirsiniz.
Yüzyıllardır doğal bir şifa kaynağı olarak kabul edilen çay, modern pek çok araştırmada da kardiyovasküler sağlıkla ilişkilendiriyor. Yapılan yeni bir araştırma, çay içenlerin daha uzun yaşadığını öne sürüyor. Ancak yine de bilim insanları çayın sihirli bir iksir olarak görülmemesi yönünde uyarıyor.
Bilimsel adı Camellia Siensis olan çay, dünyada sudan sonra en yaygın olarak tüketilen içecek. Siyah çay, yeşil çay ve oolong çay olarak üç farklı şekilde üretiliyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar ve yayınlanan raporlar siyah çay ve yeşil çayın benzer etkiler gösterdiğini ileri sürüyor. Araştırmalar çayın insan vücudunu birçok yönden etkilediğini ve 4 bini aşkın kimyasal madde içerdiğini de söylüyor. Çayın koruyucu etkisinin bazı bitki bazlı kimyasallardan geldiği düşünülüyor. Çaya özgü flavonoidler ve polifenoller antioksidan görevi görüyor; DNA’ya zarar verebilecek serbest radikallerle savaşarak bağışıklık sistemini güçlü tutmaya yardımcı oluyor.
Siyah mı yeşil mi?
Pekin’deki Fuwai Hastanesi’nde epidemiyolog ve Çin Akademisi üyesi Dr. Dongfeng Gu ve ekibinin yaptığı çalışmalar yeşil çayın siyah çaydan daha etkili olduğunu söylüyor. Diğer araştırmalar, her iki çayın da iyi etkileri olduğunu gösteriyor. Avustralya’daki Edith Cowan Üniversitesi’nde sağlık bilimleri araştırmacısı olan Nicola Bondonno ise “Hem siyah hem de yeşil çay tüketiminin kalp sağlığı üzerindeki faydalarına dair güçlü kanıtlar var” diyor. Bondonno’ya göre, diğer özelliklerinin yanı sıra, çay kan basıncını düşürüyor, kan damarı işlevini ve kolesterolü iyileştirmeye destek oluyor.
Farklı görüşler var
İngiltere’deki Lancaster Üniversitesi’nde kimya profesörü olan PhD David Middleton ise çayın olası mucizeleri konusunda bir sonuca varılmaması konusunda uyarıyor. Middleton, “Çay içenler daha uzun yaşar gibi herhangi bir ifade dikkatle ele alınmalıdır. Yeni bulgular, çay tüketiminin kardiyovasküler sağlık üzerinde olumlu etkileri olduğunu gösteriyor. Ancak sonuçlar kesin değil ve çay içmek ile kalp hastalığının nedenleri arasında kesin bir bağlantı yok” diyor.
Çayın olası faydaları
- Siyah çay, kalp sağlığına faydalı olan flavonoid adı verilen bir antioksidan grubu içeriyor. Flavonoidleri düzenli olarak tüketmek, yüksek tansiyon, kolesterol ve trigliserit seviyeleri veya obezite gibi kalp hastalığı için birçok risk faktörünün azaltılmasına yardımcı olabiliyor.
- Siyah çayda bulunan polifenoller, iyi bakterilerin büyümesini teşvik ederken, Salmonella gibi kötü bakterilerin büyümesini engelleyerek, sağlıklı bir bağırsak dengesinin korunmasına yardımcı olabiliyor.
- Siyah çay üzerinde yapılan çalışmalardan çıkan diğer bir ilginç sonuç ise inme riskini azalttığıdır.
Ve olası olumsuz etkiler…
- Çay, tanen ya da tannik asit adı verilen bir bileşik sınıfı açısından zengin bir içecek. Tanenler, besinlerde bulunan demire bağlanarak sindirim sisteminden demirin engellenmesine neden olabilir. Bunun sonucunda, vücudunuzda demir eksiliği yaşanabilir.
- Aralıklı kafein alımı belirli baş ağrısı tiplerini hafifletmeye yardımcı olabiliyor. Bununla birlikte, kronik olarak kullanıldığında, tam ters etkiler gösterebiliyor. Nedeni açıklanamayan kronik baş ağrılarında kafeinli içecek ve çay tüketimi göz önünde bulunmalı.
Çayın her ne kadar bağırsak sağlığına faydalı olduğu düşünülse de özellikle aç karnına tüketilmesi bazı insanlarda bulantıya ve mide yanmasına neden olabiliyor.
